17 Αυγούστου 2022

Ποιες χώρες διώχνουν τους «φτωχούς» τουρίστες;

Αποκλείουν τον φθηνό τουρισμό για να αυξήσουν τα έσοδα.
Αποκλείουν τον φθηνό τουρισμό για να αυξήσουν τα έσοδα.

Είπαμε επιτέλους, μαζέψαμε πέντε ρούχα σε μία βαλίτσα και πήραμε τους δρόμους για τον προσωπικό μας παράδεισο. Όπου και αν αυτός τοποθετείται επάνω στον χάρτη. Επίσημα με ελάχιστους κανόνες, ανεπίσημα με τη μάσκα ακόμα στο χέρι για εκείνες τις στιγμές που αισθάνεσαι άβολα. Την ταυτότητα και το διαβατήριο σε αναμονή, ανάλογα με τον προορισμό και γεμάτοι ελπίδες για μέρες ξεγνοιασιάς, που θα γεμίσουν εικόνες το μυαλό, από αυτές που δεν ξεχνιούνται ποτέ. Καλοκαιρινές διακοπές 2022, σαν κανονικές.

Στα χρόνια του COVID-19, οι κυβερνήσεις των ‘’τουριστικών’’ κρατών, έψαχναν να βρουν τον ιδανικό συνδυασμό μέτρων και παροχών, ώστε και να καταφέρουν να έχουν έστω και ελάχιστα έσοδα από τον ‘’τραυματισμένο’’ οικονομικά τουρισμό και την ίδια στιγμή να έχουν έναν έλεγχο επάνω στην επιδημία, αποφεύγοντας ανεξέλεγκτη εξάπλωση. Λίγο πολύ, η άκρη βρέθηκε, ο καιρός πέρασε και τώρα όλοι θέλουν να βρεθούν σε προορισμούς / απωθημένα για χρόνια. Τώρα η εικόνα έχει αλλάξει και τα άδεια θέρετρα των 2 προηγούμενων ετών έχουν δώσει τη θέση τους σε καραβάνια τουριστών που ψάχνουν το ‘’τοπικό χρώμα’’ σε ένα τόπο που μάλλον μοιάζει περισσότερο με το ίδιο τους το σπίτι στην πατρίδα.

Τώρα, οι κυβερνήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα του υπερτουρισμού, όπου εμβληματικοί προορισμοί έχουν αρχίσει να γίνονται κάθε άλλο παρά λειτουργικοί, από τον υπερβολικά μεγάλο αριθμό επισκεπτών, κάτι που θα οδηγήσει με μαθηματική ακρίβεια στην καταστροφή του φυσικού τους κάλους και στην απαξίωση. Γιατί τι να κάνει κάποιος όταν αντί για το ηλιοβασίλεμα που έβλεπε στα ταξιδιωτικά φυλλάδια, αντικρίζει εκατοντάδες κεφάλια να κοιτάζουν στην ίδια κατεύθυνση, αμέτρητα χέρια στον αέρα στο κυνήγι της τέλειας φωτογραφίας και βήμα σημειωτόν γιατί και να θέλεις, μπροστά υπάρχουν άλλοι. Πολλοί άλλοι.

Πριν λίγες μέρες, ο υπουργός τουρισμού της Νέας Ζηλανδίας δήλωσε ξεκάθαρα πως πλέον η χώρα θα δείξει έντονα την προτίμησή της στους επισκέπτες με υψηλά εισοδήματα, από εκείνους που επιλέγουν με ένα van και ξοδεύουν 10 δολάρια τη μέρα. Αντίστοιχο σκεπτικό έχει και ο Ινδονήσιος υπουργός ναυτιλίας Luhut Binsar Pandjaitan, ο οποίος τόνισε πως όταν τα μέτρα για τον COVID-19 θα είναι πλέον εντελώς περιττά και θα γίνει ο προγραμματισμός για την ολική επιστροφή του τουρισμού στη χώρα, προορισμοί όπως το Bali, θα απαγορεύουν την είσοδο σε backpackers, προτιμώντας πιο ευκατάστατους επισκέπτες.

Οι αεροπορικές μεταφορές είναι από εκείνους τους παράγοντες που επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό την ήδη άσχημη κατάσταση της ατμόσφαιρας. Η για χρόνια δυνατότητα των εταιριών, να παρέχουν φθηνά εισιτήρια, έδωσε μεν τη δυνατότητα σε εκατομμύρια ανθρώπους με χαμηλά εισοδήματα, να ταξιδέψουν σε προορισμούς στους οποίους δεν θα είχαν διαφορετικά τη δυνατότητα να δουν από κοντά, δημιούργησε όμως και μία τεράστια τάση, αυτή του backpacking η οποία δεν χαίρει και μεγάλης εκτίμησης από τα οικονομικά επιτελεία των χωρών που υποδέχονται όλους αυτούς τους επισκέπτες, άσχετα αν μέσα από αυτή τη μορφή τουρισμού, αναδεικνύονται οι παραδόσεις και το πραγματικό χρώμα της κάθε χώρας.

Τα πάμφθηνα εισιτήρια ανήκουν στο παρελθόν, όπως μας ενημέρωσε πρόσφατα ο κατεξοχήν αρμόδιος, ο ‘’εγκέφαλος’’ της Ryan Air, Michael O’ Leary. Για τα επόμενα 10 χρόνια τουλάχιστον. Αυτό σημαίνει πως το budget του καθενός που θα μένει για να ξοδευτεί στους προορισμούς, θα συμπιεστεί προς τα κάτω, οδηγώντας πολλά υπουργεία τουρισμού στην απόφαση να ορίσουν εισοδηματικά κριτήρια για να επιτρέπουν την είσοδο στις χώρες τους. Δεν είναι πλέον όλοι ευπρόσδεκτοι σαν επισκέπτες και αυτό γίνεται κάθε μέρα πιο ξεκάθαρο. Ο ‘’φτωχός’’ τουρίστας μένει εκτός.

Πέρα από τη Νέα Ζηλανδία και την Ινδονησία που ήδη έχουν δηλώσει την πρόθεσή τους να προβούν σε περιορισμούς στους επισκέπτες τους, είναι αρκετές ακόμα που είτε έχουν εκφράσει τέτοια πρόθεση, ή το σκέφτονται πολύ σοβαρά. Τα νησιά της Καραϊβικής, όπως τα Cayman, τα Fiji, που ούτως ή άλλως έμπαιναν στη λίστα υψηλότερων εισοδημάτων, δεν αιφνιδίασαν με τις αποφάσεις τους να δώσουν προτεραιότητα σε ένα πιο πλούσιο κοινό. Όταν όμως στη λίστα μπαίνουν και χώρες όπως η Ταϊλάνδη, μία χώρα που έδωσε σάρκα και οστά στην τάση του backpacking, τότε μιλάμε για μια σοβαρή κατάσταση.

Ο Anutin Charnvirakul, αναπληρωτής πρωθυπουργός της Ταϊλάνδης, μαζί με το οικονομικό επιτελείο της χώρας, ζήτησαν από τους ξενοδόχους και τους κατόχους καταλυμάτων της χώρας να σταματήσουν άμεσα της μεγάλες προσφορές και να αυξήσουν τις τιμές τους. Όπως είπε χαρακτηριστικά ‘’Δεν πρέπει να δίνουν στους επισκέπτες τη δυνατότητα να πουν πως επισκέπτονται τη χώρα επειδή είναι φθηνή’’.

Η μία χώρα μετά την άλλη διώχνει τους φτωχούς και ανοίγει τις πόρτες στους πλούσιους τουρίστες. Επιστρέφουμε ολοταχώς, δεκαετίες πίσω, τότε που τα ταξίδια και ο τουρισμός ήταν προνόμιο λίγων; Ό,τι είδαμε είδαμε για τους υπόλοιπους; Η ιστορία θα δείξει σύντομα.