`Christ of Saint John of the Cross`, Salvador Dali

George Frideric Handel...

Ο Γερμανός συνθέτης της ύστερης περιόδου της μπαρόκ μουσικής διακεκριμένος κυρίως για τα concerti grossi, τις όπερες και τα ορατόρια, δημιούργησε ένα εκπληκτικό έργο. Τον Μεσσία που γράφτηκε το 1741 σε λιμπρέτο του Τσαρλς Τζένενς και συμπεριλαμβάνει αποσπάσματα από τη Βίβλο και Ψαλμούς από το Αγγλικανικό Προσευχητάριο.  Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Δουβλίνο στις 13 Απριλίου του 1742 κι από τότε είναι ένα από τα συχνότερα εκτελούμενα χορωδιακά έργα του ρεπερτορίου της δυτικής μουσικής. Πρόκειται για ένα ορατόριο που επηρέασε βαθιά πολλούς από τους μεταγενέστερους συνθέτες, ανάμεσά τους οι : Haydn, Mozart, Beethoven. Συνέβαλε, επίσης, στη μετάβαση από την εποχή της μουσικής μπαρόκ στην κλασσική περίοδο.

Ο Μεσσίας χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο μέρος ξεκινά με τις προφητείες του Ησαία και τον Ευαγγελισμό των ποιμένων. Στο δεύτερο μέρος το κείμενο επικεντρώνεται στο Θείο Πάθος  το οποίο ολοκληρώνεται με το δημοφιλέστερο χορωδιακό έργο όλων των εποχών, το "Helleluijah", που υμνεί τον Μεσσία και κοινωνεί με τρόπο μοναδικό το μήνυμά του. Το τρίτο μέρος έχει κεντρικό του  θέμα την Ανάσταση των νεκρών και τη δόξα του Ιησού στους Ουρανούς.

 Η φήμη του συνθέτη ήταν τεράστια στο Δουβλίνο και η ζήτηση για εισιτήρια ήταν τόσο μεγάλη που είναι εντυπωσιακό ότι οργανωτές ζήτησαν από τις γυναίκες να μη φορούν κρινολίνα προκειμένου να χωράει περισσότερος κόσμος στην αίθουσα. 

Πολλοί είναι οι μύθοι για τη  σύνθεση του “Μεσσία”... 

Ο Handel συνέθεσε το ορατόριο σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες. Ωστόσο, είναι λάθος η αντίληψη ότι εργαζόταν πυρετωδώς υπό το κράτος της θείας έμπνευσης, όπως είχε ειπωθεί. Ο Χέντελ είχε το χάρισμα να δουλεύει πάντα γρήγορα. Σύμφωνα με μια ιστορία, ένας υπηρέτης τον βρήκε λουσμένο στα δάκρυα να γράφει και να λέει: “Μου φάνηκε πως είδα μπροστά στα μάτια μου τον Παράδεισο και τον ίδιο τον Θεό”. Κάτι τέτοιο, όμως, δεν βασίζεται πουθενά και δεν ταιριάζει καθόλου στον απότομο χαρακτήρα του συνθέτη. Τέλος, ήταν παράδοση να σηκώνεται όρθιο το κοινό κατά την επωδό “Helleluijah”, επειδή υποτίθεται το ίδιο έκανε ο βασιλιάς Γεώργιος Β’ την πρώτη φορά που το άκουσε. Υπάρχουν διάφορες εικασίας γι`αυτό.  Ότι τιμούσε τον Χριστό ως Βασιλέα των Βασιλέων, ότι ήταν ιατριές, ότι τον έπιασε αρθρίτιδα και σηκώθηκε για να ανακουφιστεί, ή ότι  είχε αποκοιμηθεί και πετάχτηκε από της ηχηρές νότες.... 

Για τον Μεσσία απαιτείται  σχετικά μικρός όγκος τραγουδιστών και μουσικών. Πολλά από τα επιμέρους τμήματά του ενδέχονται εναλλακτικές ενορχηστρώσεις, τονικότητες κλπ. Ήταν τόσο μεγάλη η δημοτικότητά του, στις δεκαετίες που ακολούθησαν που το έργο  "παραμορφώθηκε" κατά κάποιον τρόπο,  χρησιμοποιώντας γιγάντιες  ορχήστρες και χορωδίες. Αξίζει να σημειωθεί ότι στις πολυάριθμες ενορχηστρώσεις και διασκευές συνέβαλλε και με τη δική του εκδοχή ο Mozart.

Ακόμα και σήμερα , ο  Μεσσίας  συνεχίζει να παρουσιάζεται κάθε χρόνο σε ολόκληρο τον κόσμο  ενώ κυκλοφορούν στο εμπόριο πάρα πολλές ηχογραφήσεις και μαγνητοσκοπήσεις, που καλύπτουν ένα μεγάλο φάσμα εκτελεστικών προσεγγίσεων.

Κανένας δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι πρόκειται για ένα μεγαλείο με απόλυτη αρμονία. Μια θεία μουσική ενός κορυφαίου συνθέτη που επηρέασε όσο κανένας άλλος κάθε μουσικό είδος στην εποχή του.