"Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα." έλεγε ο μεγάλος Νίκος Καζαντζάκης. “Υπάρχει μια γυναίκα στην αρχή όλων των μεγάλων πραγμάτων.” ήταν τα λόγια του Alphonse de Lamartine. Η αλήθεια είναι ότι για τη γυναίκα έχουν χυθεί τόνοι μελάνης. Μια από τις πιο σημαντικές μορφές αναγνώρισης της σπουδαιότητας και της προσφοράς της στους τομείς όπου διαπρέπει κι ενισχύεται η δημιουργία, η ικανότητα και το ήθος, είναι ο έπαινος, η διάκριση. Ειδικά σήμερα που οι ρόλοι και οι απαιτήσεις από εκείνη όλο και αυξάνονται... Αυτός είναι και στόχος των διεθνών βραβείων Greek International Women Awards που διοργάνωσε μια νέα, ευρηματική, δημιουργική γυναίκα που αποπνέει δυναμισμό, ηρεμία, σταθερότητα, αισιοδοξία, τόλμη και βρίσκεται ένα βήμα μπροστά. Ο λόγος για την κα Σοφία Κωνσταντοπούλου.
Μια γυναίκα που εμπνέει με το έργο και τη στάση ζωής της άλλες γυναίκες. Είναι εντυπωσιακό το ότι δεν κουράζεται να θέτει στόχους και να εργάζεται σκληρά για να τους επιτύχει με γνώμονα πάντα την πρόοδο, το κοινό καλό και την προσφορά της σε άλλες γυναίκες. Με τη συνεισφορά της ισχυρής και αφοσιωμένης ομάδας της, δημιούργησαν μια πλατφόρμα για τις Ελληνίδες γυναίκες ώστε να «μοιραστούν την ιστορία τους», την ιστορία επιτυχίας τους, με όλες και όλους εμάς.
Ιδρύτρια και πρόεδρος των Ελληνικών Διεθνών Βραβείων Γυναικών, η μακροχρόνια δέσμευσή της γι’ αυτό τον σκοπό την οδήγησε να δημιουργήσει τα GIWA (Greek International Women Awards), «τη φωνή ενδυνάμωσης και αναγνώρισης των Ελληνίδων γυναικών» όπως τα χαρακτηρίζει. Υπήρξε πολιτιστική και πολιτική σύμβουλος του Ευρωαμερικανικού Συμβουλίου Γυναικών, εκτελεστικό μέλος της Ελληνικής Ένωσης Σοροπτιμιστριών, της μεγαλύτερης γυναικείας ένωσης παγκοσμίως, και εργάστηκε για τα Βραβεία Γυναικών της Ευρώπης, μια πρωτοβουλία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Έπειτα από πάνω από μία δεκαετία που εργάζεται σε οργανισμούς όπως η UNESCO και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, σε βιομηχανίες όπως το LuxuryRetail και το Banking και Shipping, έχει εξειδικευτεί στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων μέσω στρατηγικών μάρκετινγκ και CRM. Έχει επίσης διοργανώσει πολλές διεθνείς εκδηλώσεις, όπως συνέδρια, εκθέσεις, επιδείξεις μόδας, ρεσιτάλ. Έχει βραβευτεί με το ευρωπαϊκό βραβείο για το «Πιο καινοτόμο μάρκετινγκ» στην Ευρώπη όπου εκπροσώπησε την Ελλάδα στο CEBIT Δουβλίνο. Το όνομά της έχει καταχωριστεί στο ελληνικό «Who is Who» και στη λίστα των Πιο Σημαντικών Επαγγελματιών στη Ναυτιλία από το 2018 μέχρι το 2020, σύμφωνα με το allaboutshipping.co.uk.
Η συνέντευξη με την κα Σοφία Κωνσταντοπούλου είχε προγραμματιστεί εδώ και καιρό. Ωστόσο, θεώρησα ότι η καλύτερη μέρα να δημοσιευτεί είναι η σημερινή. Η 8η Μαρτίου, Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας. Οι λόγοι νομίζω εμφανείς. Όσο περνούν τα χρόνια και δη τη σημερινή εποχή όπου υπάρχει κρίση αξιών και θεσμών, εκείνη μας εμπνέει γιατί με το παράδειγμά της και τη ζωή της αποδεικνύει ότι δεν υπάρχει όριο σε αυτό που εμείς ως γυναίκες μπορούμε να πετύχουμε. Προτροπή της σε όλες τις γυναίκες είναι να πιστεύουν στον εαυτό τους και να παραμένουν πιστές στο όραμά τους, γιατί όπως επισημαίνει: ακόμα και οι αποτυχίες τους τούς ανήκουν, ενώ το οφείλουν στον εαυτό τους να γιορτάζουν τις επιτυχίες τους.
Αξίζει να διαβάσετε τη συνέντευξη που ακολουθεί.
Ένας διαγωνισμός για τη γυναικεία αριστεία και την προβολή της Ελληνίδας γυναίκας σε διάφορους τομείς.
Θα ήθελα να μας μιλήσετε για το τι στάθηκε αφορμή να ξεκινήσετε αυτό τον ανερχόμενο θεσμό, καθώς και για τη μέχρι τώρα εξαιρετική σας πορεία.
Όσοι με γνωρίζουν λίγο καλύτερα ξέρουν ότι απ’ όταν ήμουν 18 ετών πίστευα στη δύναμη, στη μοναδικότητα και στην ιδιαίτερη αξία κάθε ανθρώπου με τον οποίο συναναστρεφόμουν. Όσο μεγάλωνα καταλάβαινα ότι για να ξεχωρίσεις δεν χρειάζεται μόνο να πιστεύουν οι άλλοι σε σένα, αλλά πρώτα απ’ όλα πρέπει να πιστεύεις εσύ στον εαυτό σου!
Όταν δούλευα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα Ευρωπαϊκά Γυναικεία Βραβεία στις Βρυξέλλες, με πρόεδρο την κ. Ρόδη Κράτσα, είχε βραβευτεί μόνο μία Ελληνίδα, μεταξύ 30 διαφορετικών εθνικοτήτων, σε ένα χρονικό διάστημα 10 χρόνων.
Ήμουν 24 χρονών και δεν μπορούσα να πιστέψω ότι αυτή είναι η πραγματική θέση της Ελληνίδας σε διεθνές επίπεδο. Γι’ αυτό και πήρα την απόφαση ότι έπρεπε να κάνω κάτι. Να δημιουργήσω μια μοναδική πλατφόρμα για να αναδειχθούν όσο περισσότερες Ελληνίδες στον κόσμο είναι δυνατόν.
Έτσι λοιπόν γεννήθηκαν τα Greek International Women Awards. Ένα πρόβλημα άλλωστε δημιουργεί πάντα μια ευκαιρία και έτσι ένα προσωπικό στοίχημα έγινε διεθνής θεσμός. Δεν είμαι μόνη μου όμως σε αυτό, αφού πάντα πίστευα στο «η ισχύς εν τη ενώσει» και στη δύναμη της ομάδας.
Η προθυμία, η σκληρή δουλειά, ο επαγγελματισμός, οι καινοτόμες ιδέες, η εθελοντική εργασία και η αφοσίωση στο όραμά μας είναι τα χαρακτηριστικά της οργανωτικής επιτροπής των GIWA. Θα ήθελα λοιπόν με μεγάλη εκτίμηση και πολλή αγάπη να αναφέρω και να ευχαριστήσω τις οκτώ συνεργάτιδές μου, γιατί χωρίς αυτές τις μοναδικές προσωπικότητες τα GIWA δεν θα ήταν αυτό που είναι σήμερα: Φωτεινή Βογιατζή, Λίζα Κορομηλά Ηρώ Κουτσιούμπα, Νάγια Μπολτέσου, Λιλή Πυράκη, Μαρία Σαραντοπούλου, Ιωάννα Πασχαλίδου και Μαρία Χατζιασλάνη
Ποιες είναι κατά τη γνώμη σας οι απαραίτητες προϋποθέσεις ώστε να θεωρείται κάποια γυναίκα διαπρεπής προκειμένου να συμμετάσχει σε αυτό τον διαγωνισμό;
Η διαδικασία υποψηφιότητας είναι πολύ απλή και διαφανής: καλούμε όλες τις κυρίες με ελληνική ή ελληνοκυπριακή καταγωγή, άνω των 18 ετών, που έχουν μια διεθνή διάσταση στο βιογραφικό τους να υποβάλουν υποψηφιότητα. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα οποιοσδήποτε θέλει να προτείνει κάποια επαγγελματία και αυτό γίνεται μέσα από την ιστοσελίδα μας www.greekinternationalwomenawards.com.
Στην αίτηση συμμετοχής καλούνται να απαντήσουν σε ερωτήσεις που θα τους επιτρέψουν να αναδείξουν τα επιτεύγματά τους και την προσωπικότητά τους. Οι ερωτήσεις που κάνουμε στις διαγωνιζόμενες είναι κατά τέτοιον τρόπο μελετημένες και δομημένες ώστε να βγάλουμε τα καλύτερα χαρακτηριστικά όλων των εργαζόμενων Ελληνίδων. Είναι ένα είδος «mirroring».
Τα GIWA λαμβάνουν την ηθική υποχρέωση να τιμήσουν όλες τις υποψήφιες, αξιολογώντας τες με τις υψηλότερες περγαμηνές. Τα βραβεία αυτά συμβολίζουν ένα εθνικό αφήγημα καταξίωσης και επιτυχίας σε διεθνές επίπεδο. Έχοντας λοιπόν την Ernst & Young δίπλα μας διασφαλίζουμε την αξιοκρατία και τη διαφάνεια των αποτελεσμάτων. Σε συνδυασμό με τους αξιόλογους επαγγελματίες της κριτικής επιτροπής μας και τον τρίτο μας κριτή, το κοινό, έχουμε στόχο να εμπνεύσουμε ακόμη πιο πολλές γυναίκες να μοιραστούν την ιστορία τους και θα ήθελα να τονίσω ότι για μένα όλες οι υποψήφιες είναι νικήτριες και άξιες αναγνώρισης.
Ελληνίδα γυναίκα και Ευρωπαία γυναίκα. Υπάρχουν τελικά διαφορές ή τώρα πια συγκλίνουν όλο και περισσότερο στη νοοτροπία και την κουλτούρα;
Είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με άξιες επαγγελματίες που προέρχονται από διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίες ομολογουμένως είχαν βιώσει στη ζωή τους μεγαλύτερη στήριξη από το κράτος απ’ ό,τι οι Ελληνίδες. Επιγραμματικά θα έλεγα ότι αυτά που μας διαφοροποιούν από τις υπόλοιπες Ευρωπαίες είναι οι δυνατότητες που τους δίνονται όσον αφορά την εκπαίδευση, όπως αντίστοιχα και οι επαγγελματικές ευκαιρίες, οι υψηλότερες αμοιβές που τους επιτρέπουν να είναι πιο ανεξάρτητες και πιο ελεύθερες στις επαγγελματικές τους επιλογές, η ελευθερία πνεύματος που είναι κομμάτι της κουλτούρας κάποιων χωρών, άρα και βούλησης, όπως και η αυτοπεποίθησή τους, που προφανώς απορρέει από τα προαναφερόμενα. Έχουν τη στήριξη και την αποδοχή από τον περίγυρό τους, από το περιβάλλον τους, να αλλάξουν πορεία στη ζωή τους αν το θελήσουν, να σπουδάσουν κάτι διαφορετικό ακόμα και μετά τα 40 τους, να αποτύχουν και να ξεκινήσουν ξανά, να επιβιώσουν και να γίνουν αποδεκτές σε ανδροκρατούμενα επαγγέλματα και να διεκδικήσουν εν κατακλείδι τα όνειρά τους και τα θέλω τους.
Όσον αφορά τώρα την Ελληνίδα, έχω την αίσθηση ότι είναι ακόμα αναγκασμένη να κουβαλάει και στον επαγγελματικό της βίο αρκετά πατριαρχικά ταμπού του παρελθόντος. Πολλές φορές τα οικογενειακά «πρέπει» βαραίνουν περισσότερο από τα θέλω της που έρχονται σε δεύτερη μοίρα. Μάλιστα, όταν βρίσκεται σε ένα στάδιο επαγγελματικής ανέλιξης μπορεί ακόμη και να «ενοχοποιηθεί», είτε από τον ίδιο της τον εαυτό είτε από το στενό ή ευρύτερο περιβάλλον της, ότι θέτει σε κίνδυνο την ισορροπία της οικογένειάς της, μιας και το αφήγημα είναι ότι η επιτυχία της θα κοστίσει στην οικογένεια, αφού θα χρειαστεί να δώσει χρόνο και στον εαυτό της και στην καριέρα της, ενώ η αποτυχία -στο όνομα μιας δήθεν επαπειλούμενης διατάραξης της οικογενειακής ισορροπίας-, περνά ανώδυνα, τουλάχιστον για τους άλλους. Τα GIWA είναι ένας έμμεσος τρόπος να εμπνεύσουμε και να πείσουμε τις Ελληνίδες ότι δεν είναι μόνες τους στην προσπάθειά τους να στοχεύσουν ψηλά. Οι δυσκολίες που οι υποψήφιές μας κατέγραψαν ότι έχουν αντιμετωπίσει είναι σχεδόν ίδιες για όλες: οικογένεια, σεξισμός, καμία κοινωνική, άρα και οικονομική στήριξη, προσωπική ανασφάλεια.
Οι Ελληνίδες έχουν ακόμα δρόμο για την απόλυτη απελευθέρωση και αυτοπεποίθηση, αλλά θεωρώ ότι είμαστε σε καλό δρόμο. Όχι για να γίνουν σαν τις Ευρωπαίες, αλλά για να γίνουν καλύτερες επαγγελματίες σε διεθνές επίπεδο. Έχουμε άλλωστε χειροπιαστά παραδείγματα γυναικών επιστημόνων που διαπρέπουν. Είμαι πολύ περήφανη για τα τεράστια βήματα που έχουμε κάνει στην επιστήμη, στον αθλητισμό, στις τέχνες, στη ναυτιλία, στην επιχειρηματικότητα. Πίσω από κάθε βιομηχανία διεθνώς υπάρχει και μια Ελληνίδα.
Οι αξίες και οι παραδόσεις μας μπορεί να κάνουν τις Ελληνίδες να ξεχωρίζουν κατά κάποιον τρόπο, ωστόσο σε κάποιες περιπτώσεις αποτελούν ίσως τροχοπέδη στην εξέλιξή τους. Ποια κατά τη γνώμη σας είναι τα αρνητικά χαρακτηριστικά στον τρόπο σκέψης των Ελληνίδων;
Θεωρώ ότι οι Ελληνίδες χρειάζεται να πιστέψουν περισσότερο στον εαυτό τους και να φύγουν από τα κλισέ μιας κοινωνίας περασμένων δεκαετιών. Βλέποντας τις νέες γυναίκες πιστεύω ότι έως έναν βαθμό αυτό έχει επιτευχθεί. Με την πάροδο του χρόνου η Ελληνίδα γίνεται πιο ανεξάρτητη, επενδύοντας περισσότερο στην εκπαίδευσή της, στον εαυτό τους και στην πνευματική της καλλιέργεια. Η Ελληνίδα του σήμερα διαφέρει κατά πολύ από τις γυναίκες των προηγούμενων γενεών, αλλά ακόμη έχει πολύ δρόμο να διανύσει για να καταρρίψει ιδεοληψίες, στερεότυπα και αρχές που δυσκολεύουν τόσο την προσωπική όσο και την επαγγελματική της εξέλιξη.
Μια από αυτές είναι και η βαθιά ριζωμένη αντίληψη ότι δεν συνδυάζεται η καριέρα με την οικογένεια, κάτι που ασφαλώς καταρρίπτεται από τα παραδείγματα πολλών επιτυχημένων γυναικών σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς και στην Ελλάδα.
«Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα» είναι λόγια του μεγάλου Νίκου Καζαντζάκη. Συμφωνείτε;
Συμφωνώ και συμπληρώνω: τα τετραθέμελα για τη συνέχεια του κόσμου αυτού είναι η ανάπτυξη του πνεύματος, η ελευθερία, η ισότητα και η αλληλεγγύη.
«Υπάρχει μια γυναίκα στην αρχή όλων των μεγάλων πραγμάτων»έλεγε ο Alphonse de Lamartine. Συμφωνείτε με την άποψή του;
Η γυναίκα είναι η αρχή μικρών αλλά και μεγάλων πραγμάτων. Από τη θέση που κοινωνικά της δόθηκε έμαθε να «γεννά» και να εφευρίσκει στην καθημερινότητά της πολλούς τρόπους για να στηρίζει και να φροντίζει τους γύρω της – τόσο μάλιστα που χρειάστηκε πολλές φορές να βάλει στην άκρη τον ίδιο της τον εαυτό, τα θέλω και τα όνειρά της. Αυτό που μας κάνει να ξεχωρίζουμε είναι η πολυπλοκότητά μας, γιατί μάθαμε, εκπαιδευτήκαμε αν θέλετε, να συνδυάζουμε πολλούς ρόλους μαζί και να τους φέρνουμε όλους εις πέρας με άριστα αποτελέσματα. Να γεννάμε αν θέλετε όχι μόνο την ίδια τη ζωή, αλλά και ιδέες για να φροντίσουμε ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες τους γύρω μας. Η δυνατότητα εξάλλου να φέρεις στον κόσμο μια άλλη ανθρώπινη ύπαρξη, που μάλλον αυτό εννοεί ο Alphonse de Lamartine, είναι από μόνη της ένας καθρέφτης του πώς μπορεί να κυοφορήσει και να γεννήσει το «καινούργιο», το «νέο», την αρχή. Οι γυναίκες άλλωστε είμαστε η αρχή όχι μόνο μεγάλων ιδεών, ανακαλύψεων κ.ο.κ., αλλά και η αρχή και το τέλος της ίδιας της ανθρωπότητας.
Κάποτε, ο Sigmund Freud αναρωτήθηκε το εξής: «Η μεγαλύτερη ερώτηση που δεν έχει απαντηθεί ποτέ και που κι εγώ δεν έχω κατορθώσει να απαντήσω μετά από τριάντα χρόνια έρευνας, είναι: “Tι θέλει μια γυναίκα”;».Tι πιστεύετε ότι θέλει και τι θα έπρεπε να θέλει η σύγχρονη Ελληνίδα;
Κατά πρώτον, θεωρώ ότι είναι μεγάλος μύθος ότι οι γυναίκες «δεν ξέρουν τι θέλουν». Κατ’ εμέ πάντα έμπαινε το ερώτημα του «τι τους επιτρέπεται να θέλουν;». Σε κοινωνίες που ήταν καθαρά ανδροκρατούμενες και έπρεπε να παλέψουν σκληρά για τα πιο απλά πράγματα, που για τους άντρες θεωρούνταν δεδομένα, ήταν αναμενόμενο ότι υπήρχε μια σύγχυση στα «θέλω» και στα «πρέπει» που ήταν έξωθεν επιβολές. Σήμερα τα πράγματα έχουν αλλάξει κατά πολύ και όσα κι αν είναι τα κατάλοιπα της πατριαρχικής κοινωνίας μια γυναίκα μπορεί να βρει πιο εύκολα τον δρόμο της σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. Έχει περισσότερες ευκαιρίες να δημιουργήσει το μέλλον της και να χτίσει τη ζωή της όπως εκείνη τη θέλει. Αυτό που θέλει και πραγματικά αξίζει είναι η αναγνώρισή της ως ισότιμης με τον άνδρα και ασφαλώς περισσότερες ευκαιρίες για να δείξει και να αποδείξει την αξία της και να εξελιχθεί. Αυτό που θέλει η γυναίκα και δη η σύγχρονη Ελληνίδα είναι να ακουστεί η φωνή της, κι αυτό θα συμβεί μόνο όταν της δοθούν περισσότερες ευκαιρίες να συμμετέχει στα κοινά και στα κέντρα λήψεως αποφάσεων για θέματα που αφορούν την κοινωνία μας.
«Μια γυναίκα οφείλει να είναι δύο πράγματα: αριστοκρατική και υπέροχη», έλεγε η Coco Chanel. Εσείς τι πιστεύετε ότι οφείλει να είναι μια γυναίκα;
Η γυναίκα λόγω του ότι είναι πολυδιάστατη οντότητα πιστεύω ότι οφείλει να είναι ο εαυτός της! Ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Δεν πιστεύω ότι οφείλει να είναι κάτι συγκεκριμένο εκτός από αυτό: να είναι ο εαυτός της.
«Η γυναίκα είναι σαν το σακουλάκι του τσαγιού. Ποτέ δεν ξέρεις αν αντέχει, μέχρι να βρεθεί σε καυτό νερό» έχει πει η Eleanor Roosevelt. Εσείς σε ποιες περιπτώσεις έχετε «δει» τον εαυτό σας να βρίσκεται σε «καυτό νερό» και πώς αντιδράσατε;
Δυστυχώς, έχει καλλιεργηθεί ένας μύθος που υιοθετεί το αφήγημα ότι «η γυναίκα... αντέχει», προκειμένου να επωμίζεται διαρκώς ευθύνες και βάρη άλλων και να της δημιουργούνται μάλιστα και ενοχές σε περίπτωση που δεν τα καταφέρνει ή αρνείται να κάνει κάτι τέτοιο. Παλαιότερα για παράδειγμα οι γυναίκες ήταν αναγκασμένες να ανέχονται ακόμη και τη βίαιη συμπεριφορά μέσα στην οικογένεια για να μη «χαλάσουν» το σπίτι τους. Όλο αυτό το «αντέχει» είναι απλώς ένας μύθος που βόλευε μια ολόκληρη κοινωνία. Η γυναίκα δεν πρέπει να αντέχει τα πάντα, ούτε να επωμίζεται τα πάντα. Πρέπει να έχει τις ίδιες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, στη δουλειά, στην ίδια τη ζωή με τους άντρες. Προσωπικά, έχω μάθει να προφυλάσσω τον εαυτό μου ώστε να μην επιτρέψω σε κανέναν να με βάλει σε «καυτό νερό» για να δει αν αντέχω. Δεν είναι αναγκαίο να φτάνουμε στα όρια των αντοχών μας για να ικανοποιήσουμε αλλότριες επιθυμίες και ανάγκες. Για αυτό και φροντίζω να προλαμβάνω και να αποφεύγω τέτοιες δυσλειτουργικές καταστάσεις.
Η αρχιέρεια του φεμινισμού Simon de Beauvoir, κατά την ταραγμένη δεκαετία του ’60 -ένα κίνημα που ξέφυγε από τη διεκδίκηση ψήφου και ίσων δικαιωμάτων- θέλησε να αλλάξει ριζικά τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι γυναίκες και έλεγε ότι «δεν γεννιέσαι γυναίκα, γίνεσαι γυναίκα». Μετά από εκείνη υπήρξαν και άλλες γυναίκες που ακολούθησαν τον δρόμο που χάραξε εκείνη, καθεμία με τον δικό της τρόπο. Εσείς ποιες γυναίκες έχετε ξεχωρίσει και γιατί;
Καταρχάς, και γεννιέσαι και γίνεσαι γυναίκα. Γεννιέσαι σίγουρα σε μια κοινωνία που σου δίνει συγκεκριμένους ρόλους που πρέπει να υπηρετήσεις, αλλά στο χέρι σου είναι να φροντίσεις ώστε να πάρεις τον ρόλο που εσύ θες μέσα στην κοινωνία και μπορώ να σας πω τρία παραδείγματα γυναικών που με ενέπνευσαν και έπραξαν αυτό ακριβώς, αλλάζοντας τον κόσμο με τη δράση και τον δικό τους τρόπο. Είναι η Margaret Thatcher, η οποία άλλαξε το πολιτικό βρετανικό προσκήνιο και στη συνέχεια έγινε είδωλο ως «σιδηρά κυρία». Η Malala Yousafzai, ένα ανώνυμο κορίτσι από το Πακιστάν που έλαβε το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης γιατί πάλεψε για το δικαίωμά της στην εκπαίδευση, παρότι δέχτηκε βίαιη δολοφονική επίθεση από τους Ταλιμπάν ακριβώς γι’ αυτήν της την επιθυμία, αλλά συνεχίζει να εμπνέει πολλά κορίτσια και γυναίκες που μάχονται για το δικαίωμά τους στη γνώση σε όλη τη γη. Η Sheryl Sandberg που συσπείρωσε τις γυναίκες και αγωνίζεται ώστε να εδραιωθεί η πεποίθηση ότι μπορεί να υπάρχει ισορροπία μεταξύ οικογένειας και δουλειάς, ότι μπορεί η γυναίκα να ζητήσει αύξηση ή προαγωγή, αρκεί όχι μόνο να τα θέλει όλα αυτά αλλά και να τα διεκδικήσει. Και κυρίως, πρότυπο για μένα είναι η μητέρα μου που μου έμαθε να μην κάνω ποτέ έκπτωση στα θέλω μου και να διεκδικώ αυτό που μου αξίζει.
Από όσες χώρες έχετε ταξιδέψει και εργαστεί, ποια χώρα ξεχωρίζετε ως προς τις αξίες και τα ιδανικά;
Τα τελευταία 20 χρόνια έχω ζήσει και εργαστεί σε πέντε διαφορετικές ευρωπαϊκές χώρες, Γαλλία, Βέλγιο (Βρυξέλλες), Ελλάδα, Μονακό και Αγγλία. Η χώρα που αγάπησα περισσότερο είναι το Ηνωμένο Βασίλειο και κυρίως το Λονδίνο όπου έζησα τον μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου. Το Λονδίνο το ξεχώρισα και το ερωτεύτηκα γιατί είναι μια μητρόπολη του κόσμου και ένα σταυροδρόμι πολιτισμών. Στο Λονδίνο συναναστράφηκα και δούλεψα με ανθρώπους από όλα τα πλάτη και τα μήκη της γης, κάτι που με έκανε να αντιληφθώ όχι μόνο ότι δεν νοείται να υπάρχει επαγγελματική ανισότητα μεταξύ φύλων, αλλά και ότι όταν τη συναντάς θα πρέπει να μιλάς, να διεκδικείς, να περνάς στην πράξη για να ακουστεί η φωνή σου. Μόνο με αυτόν τον τρόπο αντιμετωπίζεται και εξαλείφεται τελείως η ανισότητα.
Η αλήθεια είναι ότι αρχικά αντιμετώπισα πολλές προκλήσεις ως Ελληνίδα που εργαζόταν σε μια άλλη ευρωπαϊκή χώρα, οι οποίες όμως με ενδυνάμωσαν περισσότερο και με έκαναν να αντιληφθώ ότι οι ευκαιρίες ήταν εκεί για μένα να τις εκμεταλλευτώ κατά βούληση.
Μια μεγαλούπολη όπως το Λονδίνο δεν σου δίνει αξίες, σε κάνει να ανακαλύψεις τις δικές σου αξίες και τα δικά σου ιδανικά, να χαράξεις τα δικά σου μονοπάτια. Δίνοντάς σου κουλτούρα και πηγές γνώσεως σε κάνει να βρεις τον εαυτό σου και να θες να κατακτήσεις τον κόσμο. Όσο γρήγοροι κι αν είναι οι ρυθμοί, στο τέλος συνειδητοποιείς ότι σε αγκαλιάζει και σε κάνει να τρέχεις μαζί του. Τα δεδομένα αλλάζουν βέβαια με το Brexit. Αναμένουμε να δούμε τις αλλαγές.
Θεωρείτε ότι μια γυναίκα που πιστεύει στον εαυτό της και έχει τα απαραίτητα προσόντα μπορεί να καταφέρει ό,τι βάζει στόχο με την αξία της και μόνο;
Ασφαλώς και το πιστεύω. Η επιτυχία είναι συνυφασμένη με την πίστη στον εαυτό μας, δηλαδή στη μοναδικότητά μας, και την επιθυμία μας να τον εξελίσσουμε συνεχώς, πάντα σε συνδυασμό ασφαλώς με πολλή δουλειά. Δεν χρειαζόμαστε δεκανίκια για να πορευτούμε σε αυτήν τη ζωή και να επιτύχουμε. Χρειαζόμαστε προφανώς συνοδοιπόρους, αλλά όχι δεκανίκια.
«Δεν πειράζει να διστάζεις, αν μετά προχωράς μπροστά» είπε κάποτε ο Bertolt Brecht. Υπήρξε κάποια στιγμή στη ζωή σας που λυγίσατε αλλά καταφέρατε να προχωρήσετε; Αν ναι, τι σας έδωσε τη δύναμη να συνεχίσετε;
Μέσα στο παιχνίδι της ζωής είναι και ο δισταγμός ή αν θέλετε η ανάγκη να κάνουμε μια μικρή στάση για να αναδιοργανωθούμε και να προχωρήσουμε πιο δυναμικά στη συνέχεια. Ο δισταγμός βέβαια δεν μπορεί να γίνει τροχοπέδη για την εξέλιξή μας. Πιστεύω πως όταν έχεις πίστη στα πιστεύω σου, τότε όσο και να διστάζεις τελικά τολμάς και τα καταφέρνεις, πάντοτε με πολλή δουλειά.
Σε προσωπικό επίπεδο τώρα, δεν έχω λυγίσει ποτέ απέναντι στα δύσκολα της ζωής, είμαι σκληρό καρύδι. Είμαι ερωτευμένη με τη ζωή και όταν νιώθω ότι η κοινωνία, οι άνθρωποι, η δουλειά μου με αδικούν πεισμώνω πιο πολύ για να το παλέψω. Εξάλλου, ο μεγαλύτερος σύμμαχός μας αλλά και ο χειρότερος εχθρός μας είναι ο εαυτός μας. Από εμάς εξαρτάται αν θα αφήσουμε να μας λυγίσουν οι καταστάσεις, από κανέναν άλλον. Για μένα είναι μονόδρομος να μαθαίνω από τις δυσκολίες της ζωής και να προχωρώ πιο δυνατή.
«Δεν είδα γύρω μου να σέβεται κανείς τον άνθρωπο, αλλά τον πλούτο, τη δύναμη, την εξουσία, τη μοχθηρία, την ατιμία», έχει πει η Διδώ Σωτηρίου. Συμφωνείτε με τα λόγια της; Υπάρχει ελπίδα για έναν κόσμο όπου θα κυριαρχεί ο σεβασμός, οι αξίες και η αγάπη;
Ναι, ασφαλώς και πιστεύω ότι υπάρχει ελπίδα όσο υπάρχουν άνθρωποι, με τις αδυναμίες αλλά και τα προτερήματά τους. Το καλό και το κακό πάντοτε αντιμάχονταν και θα αντιμάχονται το ένα το άλλο. Στο χέρι μας είναι να εργαζόμαστε για τη νίκη του καλού, υπερασπιζόμενες πανανθρώπινες αξίες και ιδανικά. Η αγάπη και ο σεβασμός απέναντι στην ίδια μας τη ζωή και σε ό,τι μας περιβάλλει είναι οι δύο πυλώνες που κρατούν αυτόν τον κόσμο όρθιο, μαζί με την προσφορά.
Με αφορμή το ελληνικό #ΜeΤoo που ξεκίνησε με τη συγκλονιστική μαρτυρία-καταγγελία της Σοφίας Μπεκατώρου, θα ήθελα να στείλετε το δικό σας μήνυμα στις γυναίκες που αντιμετωπίζουν οποιαδήποτε μορφή βίας και διστάζουν να μιλήσουν.
Ως γυναίκα που έχει βιώσει τη σεξουαλική παρενόχληση στο στενό της περιβάλλον ένα είναι το μήνυμα που θα ήθελα να περάσω: είναι απελευθερωτικό να λες, να γράφεις και να μοιράζεσαι την ιστορία σου χωρίς ντροπή. Ευχαριστούμε Σοφία «μας»!
Οι γυναίκες είναι η ίδια η κοινωνία, και καθεμία μόνη αλλά και όλες μαζί πρέπει να δημιουργήσουμε το λεγόμενο «butterfly effect». Νιώθω ότι τώρα έχει συναινέσει όλο το σύμπαν για να γίνουν αλλαγές προς όφελός μας. Είναι ξεκάθαρο πια ότι όλες μαζί έχουμε ταρακουνήσει το σύστημα. Πρέπει να σταματήσουμε να είμαστε δέσμιες ενός έξωθεν επιβαλλόμενου αυτοπεριορισμού. Όσο πιο πολύ μιλάμε και όσο πιο πολύ βοηθάμε τόσο γινόμαστε και πιο ισχυρές. Θα φέρω ως παράδειγμα τα βραβεία μας, όπου χιλιάδες γυναίκες εμπνεύστηκαν από την ιστορία που μοιράστηκαν μαζί μας 98 γυναίκες, με αποτέλεσμα η φωνή τους να γίνει πιο δυνατή και να ακουστεί. Αυτήν τη στιγμή πάνω από 20.000 άτομα ανά τον κόσμο διάβασαν και εμπνεύστηκαν από αυτές τις ιστορίες.
Η ταυτότητά μας είναι το «share your story to make the difference» (μοιράσου την ιστορία σου και κάνε τη διαφορά).
«Αυτό που θέλω να γνωρίζουν οι νέες γυναίκες και τα κορίτσια είναι: είστε ισχυρές και η φωνή σας έχει σημασία», είναι τα λόγια της Kamala Harris. Ποιοι είναι οι παράγοντες που πιστεύετε ότι συμβάλλουν ώστε μια γυναίκα να αποκτήσει αυτοπεποίθηση;
Η εκπαίδευση είναι το κυρίαρχο νομίζω και ακολουθεί η σκληρή δουλειά ως προς τους στόχους που βάζουμε στη ζωή μας. Το έργο κάθε γυναίκας, είτε μέσα στην οικογένεια είτε στον επαγγελματικό χώρο που δραστηριοποιείται, είναι σημαντικό και έχει τη δύναμη να εμπνεύσει, να κινητοποιήσει και να συγκινήσει χιλιάδες Ελληνίδες σε όλο τον κόσμο. Είναι καλύτερα να εκμεταλλευτείς αυτήν τη δύναμη και να μοιραστείς την ιστορία σου, γιατί οι γυναίκες, όπου και να βρίσκονται, έχουν φωνή που πρέπει να ακούγεται. Γι’ αυτό και είναι σημαντική η συμμετοχή τους στα κοινά, ώστε να εμπνεύσουν και να εμπνευστούν, να δώσουν και να πάρουν δύναμη από τις άλλες γυναίκες. Εξάλλου πάντα πολλές φωνές μαζί ακούγονται περισσότερο απ’ ό,τι μια φωνή μόνη της, όσο δυνατή και αν είναι. Η αυτοπεποίθηση λοιπόν, είναι πρωταρχικά κάτι που έχει να κάνει με τη δουλειά που κάνουμε οι ίδιες με τον εαυτό μας, αλλά και με την ενδυνάμωση που παίρνουμε όταν συνασπιζόμαστε με άλλες γυναίκες.
«Όποιος διατηρεί την ικανότητα να βλέπει την ομορφιά, δεν γερνάει ποτέ» πίστευε ο Kafka. Ποια είναι κατά τη γνώμη σας εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να διατηρήσουν ακμαίο το μυαλό και την ψυχή;
Η συνεχής εγρήγορση και η συνεχής αναζήτηση. Πρέπει πάντοτε να αναζητούμε καινούργιες πηγές γνώσης και καινούργιους δρόμους για να ανακαλύπτουμε την ομορφιά γύρω και μέσα μας. Η τέχνη, η δημιουργία, η ενασχόλησή μας με κάτι καινούργιο είναι πηγές που τροφοδοτούν την ψυχή και το πνεύμα και τα βοηθούν να μη γερνούν. Πάντα θα υπάρχει κάτι καινούργιο να ανακαλύψουμε, κάτι νέο να δούμε, κάτι όμορφο να προφέρουμε και να μας προσφέρουν. Και πάντοτε, σε όποια φάση της ζωής μας και να βρισκόμαστε, θα πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι για να βλέπουμε την ομορφιά πρέπει να έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά και να συμπορευόμαστε με ανθρώπους με τα ίδια πιστεύω με μας που μας κάνουν καλύτερες.
«Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο -ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο», έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Τι είναι για εσάς ευτυχία;
Η ευτυχία για μένα δεν μπορεί να αντικατοπτριστεί σε κάτι στιγμιαίο, είναι ο ίδιος ο τρόπος ζωής που επιλέγω. Αποδέχομαι τις δυσκολίες της ζωής και παλεύω να τις ξεπεράσω, αλλά συγχρόνως επιλέγω να είμαι ευτυχισμένη γνωρίζοντας ότι δεν θα κρατήσουν για πάντα. Θα σας πω το μυστικό τής καθημερινότητάς μου που με κάνει να διατηρώ αυτή την εσωτερική ισορροπία και ευτυχία. Κάθε μέρα που ξυπνάω σκέφτομαι τρία πράγματα. Πρώτον, ποια θέλω να είμαι σήμερα; Δεύτερον, πώς μπορώ να προσφέρω; Και τρίτον, πόσο ευγνώμων είμαι γι’ αυτά που ήδη έχω και ήδη έχω καταφέρει. Έτσι απλά η μέρα μου ξεκινά με μεγαλύτερη αισιοδοξία και δύναμη.
Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;
Τα σχέδιά μου για το μέλλον είναι τα GIWA να αναδειχτούν σε κορυφαία βραβεία για τη γυναικεία Αριστεία σε όλο τον κόσμο. Ήδη είμαστε σε συζητήσεις και με άλλες χώρες προκειμένου να δημιουργηθούν εγχώρια GIWA branches χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα μας, μιας και τα GIWA, παρ’όλη την ανθρωπιστική κρίση και την πανδημία που βιώνουμε, είναι συνώνυμα με την αριστεία, την εγκυρότητα, τoν σεβασμό, την παραγωγικότητα, την υπευθυνότητα, τη διαφάνεια και το ήθος. Τα βραβεία στοχεύουν πάντα στην αντιμετώπιση της ανισότητας των φύλων και στη συνεχή εξέλιξη του ανθρώπου. Αξίες που πολλές χώρες έχουν ακόμη ανάγκη να αναδείξουν.
Θα θέλατε να προσθέσετε κάτι άλλο για τη δουλειά, τη ζωή σας ή οτιδήποτε άλλο;
Θα ήθελα να μου επιτραπεί να απευθυνθώ μιλώντας σε πρώτο πρόσωπο στην Ελληνίδα του 2021:
Γνωρίζω πολύ καλά ότι δεν είναι αυτονόητο ότι η επαγγελματική σου προσφορά θα αναγνωριστεί, γνωρίζω ότι πολύ συχνά ο φόβος της επιτυχίας είναι μεγαλύτερος από τον φόβο της αποτυχίας, πίστεψέ με, γνωρίζω τις προσωπικές σου θυσίες και, ναι, γνωρίζω επίσης ότι ξέρεις την αξία της κατάκτησης στόχων, από το λίγο στο πολύ, από το όνειρο στην υλοποίηση.
Εμπιστευτικά θέλω να σου πω ότι αξίζεις την αναγνώριση, την ανάδειξη, τη γιορτή των επιτευγμάτων σου.
Και αν δεν θέλεις να το κάνεις για σένα,
κάνε το για όλες τις υπόλοιπες γυναίκες. Δεν είναι καλύτερα να εκμεταλλευτείς αυτήν τη δύναμη;
Τώρα, θα ήθελα να απευθυνθώ σε όλους τους άντρες!
Αυτά τα βραβεία είναι και για εσάς.
Θα ήθελα να αφιερώσετε λίγο χρόνο για να αναγνωρίσετε την παρουσία των γυναικών γύρω σας και να σκεφτείτε όλες τις επιτυχημένες γυναίκες στη ζωή σας. Σκεφτείτε τις φίλες σας, τις γυναίκες σας, τις κόρες σας, τις μητέρες σας, τις συναδέλφους σας.
Αναγνωρίστε έμπρακτα το έργο τους!
Πώς θα το κάνετε αυτό;
Πολύ απλά, ενημερώστε τες για το έργο μας και ενθαρρύνετέ τες να λάβουν μέρος στα επόμενα Greek International Women Awards.
Γιατί στα GIWA ήμασταν και θα είμαστε ενωμένοι δημιουργώντας ένα «οικοσύστημα» γυναικών, αντρών, κριτών, χορηγών και υποστηρικτών με ένα κοινό όραμα να γιορτάσουμε τα επιτεύγματα και τις γυναίκες πίσω από αυτά για έναν κόσμο λίγο καλύτερο.
Θέλω να πω ένα τεράστιο «ευχαριστώ» σε όλους όσοι αγκαλιάσατε και συνεχίζετε να αγκαλιάζετε αυτή την προσπάθεια!
Ευχαριστώ Μανταλένα για μια πολύ δημιουργική συνέντευξη!
Instagram: giwa.awards
Facebook:greekinternationalwomenawards
LinkedIn: greekinternationalwomenawards