Ο Edgar Degas έλεγε ότι “η τέχνη δεν είναι αυτό που βλέπεις, αλλά αυτό που κάνεις τους άλλους να δουν”. Στην περίπτωση του καλλιτέχνη Κωνσταντίνου Πάτσιου, αυτό που αναγνώρισα από την πρώτη ματιά που αντίκρισα έργο του, είναι πρωταρχικά η αγάπη γι΄αυτό που έχει επιλέξει να κάνει.

 Με εντυπωσιάζει ο μοναδικός τρόπος που εκφράζει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του μέσα από ένα πραγματικά ενδιαφέρον, ιδιαίτερο κολάζ. 

Κι αν αναρωτιέται κανείς πώς είναι δυνατόν να συνδιαλέγεται ο Δαβίδ του Michelangelo με τον Henry Moore, ο ευρηματικός καλλιτέχνης δίνει την απάντηση μέσα από την παρουσίαση της νέας του εικαστική δουλειά με κολάζ σε καμβά.

Ας ξεκινήσουμε την ιστορία της επαγγελματικής σας πορείας από την αρχή. Πότε αποφασίσατε ότι επιθυμείτε να ακολουθήσετε αυτήν την τέχνη και ποια ήταν τα κίνητρά σας ;

Αποφάσισα οριστικά πως θα δώσω  εξετάσεις στην Α.Σ.Κ.Τ.  στα 21 μου. Η παραμονή μου στην Κεντρική Ευρώπη για σπουδές ήταν διαφωτιστική. Βρισκόμουν  σε μια ηλικία που όλα τα σενάρια ζωής είναι πιθανά, και η επιλογή δεν ήταν τόσο εύκολη. Η επαφή μου με το έργο μεγάλων ζωγράφων, κυρίως του 20ου αιώνα, με επηρέασε καθοριστικά . Επέλεξα να έχω την τέχνη στην καθημερινότητά μου, γιατί με ψυχαγωγεί και με εξευγενίζει. 

Πόσο ευχαριστημένος νιώθετε από τον εαυτό σας γι’ αυτά τα επιτεύγματά σας και μέχρι που άραγε φτάνουν οι στόχοι σας;                

Νιώθω ευτυχής και ευγνώμων που ειμαι  υγιής, ζωντανός και δημιουργικός, και  ασχολούμαι με το αντικείμενο που μου παρέχει  τη μεγαλύτερη  ευχαρίστηση. Τα επιτεύγματα μας ποτέ δεν μας φαίνονται αρκετά,  η απληστία είναι ίδιον  της ανθρώπινης φύσης. Είμαι  όμως ικανοποιημένος από τη σχέση που έχω με το έργο μου. Οι στόχοι μου ειναι ρεαλιστικοί και συμβαδίζουν με την πραγματικότητά μου. 

Εξυμνώντας το εφήμερο με αποσπασματικά σώματα, σχέδια και αποκόμματα εφημερίδων, δημιουργείτε απρόσμενες αλλά αβίαστες συνδέσεις στον καμβά. Πώς οδηγηθήκατε σε αυτήν την ιδιαίτερη “μίξη” και ποια είναι τα μηνύματα που ίσως θέλετε να περάσετε;

Αυτή η ιδιαίτερη μείξη είναι σήμα κατατεθέν. Είναι η προσωπική μου σφραγίδα και ελευθερία κερδισμένη μέσα από  τη μάχη με τα υλικά και την ιστορία της τέχνης του δυτικού πολιτισμού. Είχα a priori αυτή την διάθεση για επιμειξίες και  μια ευρύτερη επιθυμία να υιοθετήσω μια αλχημιστική προσέγγιση ως τρόπο εργασίας μου. Η ποιητική, ή αλλιώς η μετουσίωση του υλικού ήταν για μένα πρωταρχικός στόχος. Φροϋδικά ηρωικός ως πατροκτόνος , πάλεψα από πολύ νωρίς να έχω μια ιδιαίτερη, προσωπική γραφή . Σαφώς και υφίστανται μηνύματα στη δουλειά μου, αλλά δεν θέλω  να τα περικλείω λεκτικά. Οι  αλυσίδες συμβόλων που εμπεριέχονται στα έργα μου αγγίζουν κάθε θεατή με διαφορετικό τρόπο. 

Πώς καταφέρνετε να μην υπερκαλύπτονται τα μέρη του πίνακα  και όλα να διεκδικούν τον χώρο τους; 

Το έργο μου είναι μια ρέπλικα τόσο του υπαρκτού όσο και  του νοητού κόσμου,  ένα μικρό σύμπαν . Επιδιώκω κάθε μου δουλειά να είναι  μια παύση από την  αληθινή τρισδιάστατη ζωή, να ορίζω  εγώ  τις νόρμες  και τα μεγέθη σε μια άλλη διάσταση . Εκεί όπου λόγος και παράλογο συνυπάρχουν αρμονικά. 

Λένε ότι «η Ελλάδα τρώει τα παιδιά της» ωστόσο θεωρώ ότι δυστυχώς εδώ δεν υπάρχει η απαραίτητη κουλτούρα και προβάλλονται λάθος πρότυπα. Ποια η γνώμη σας;

 Η ταινία « Η επίθεση του γιγαντιαίου μουσακά» του Πάνου Κούτρα είναι έργο αντιπροσωπευτικότατο της σημερινής κατάστασης της χώρας και σε ζητήματα πολιτισμού. 

Ποιοι ήταν εκείνοι που σας στήριξαν από το ξεκίνημα της καριέρας σας έως σήμερα; 

Η οικογένειά μου, συγγενείς και φίλοι, αλλά  περισσότερο απ´όλους  ο εαυτός μου. Αν δεν έχουν απαντηθεί προσωπικά τα ζητήματα καριέρας, οι γνώμες των άλλων έχουν λίγη σημασία . 

Ποια δημιουργία σας, σας έχει δυσκολέψει περισσότερο, ποια -ίσως -αγαπήσατε περισσότερο και ποια -ίσως-θα αλλάζατε και γιατί;

Εκλαμβάνω το έργο και την πορεία μου συνολικά .Σαφώς υπάρχουν διάφοροι σταθμοί που σηματοδοτούν διαφορετικές προσεγγίσεις .Θέτω  όμως -με μια πατρικη διάθεση- όλα μου τα εργα ισα και ακέραια απέναντι μου. Εξάλλου για μένα βασική συνθήκη για να ολοκληρώσω ένα έργο είναι να μου χαριζει την πληρότητα για εκείνη τη στιγμή. Δουλεύοντας ανακαλώ εσωτερικά τα λόγια του μεγάλου Φρειδερίκου ( *Νίτσε) ότι ‘το τέλειο δεν έχει ανάγκη κανέναν μάρτυρα’ .

«Η τέχνη δεν είναι αυτό που βλέπεις, αλλά αυτό που κάνεις τους άλλους να δουν» έλεγε ο Edgar Degas. Τι είναι για εσάς Τέχνη;

Συμφωνώ απολύτως, όπως θα πρόσθετε ο Calas,  το έργο τέχνης είναι ένα δώρο με πολλούς αποδέκτες. Τα έργα τέχνης είναι πολυσήμαντα,  είναι τέτοια η φύση της εικόνας του εικαστικού έργου, ανάλογη μιας έκρηξης εννοιών και συγκινήσεων. Το πως νιώθει ο πομπός με την εικόνα του κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της αλλά  και μετά την ολοκλήρωση της, δεν ταυτίζεται πάντα με τα συναισθήματα και τις εντυπώσεις του δέκτη. 

«Η ανταμοιβή της τέχνης δεν είναι η φήμη ή η επιτυχία, αλλά ο εθισμός. Γι’ αυτό τόσο πολλοί κακοί καλλιτέχνες δεν μπορούν να τα παρατήσουν» έλεγε ο Jean Cocteau. Θα ήθελα να σχολιάσετε και να μου πείτε ποια είναι για εσάς η ανταμοιβή της Tέχνης. 

Η τέχνη για μένα σίγουρα δεν είναι συνήθεια, ούτε εμπορικό γεγονός.Όπως ανέφερα ήδη, ο μόνος λόγος που συμμετέχω σε αυτη την εικονοποιία  είναι η ψυχική μου ικανοποίηση. 

Γι αυτό κανένα έργο μου δεν είναι ίδιο με κάποιο άλλο, αλλά είναι  μια μικρή οδύσσεια  από μόνο του. Αν κάποτε  πάψω να εισπράττω  αυτή την ψυχική ανταμοιβή,  θα εγκαταλείψω σαν άλλος Αρθούρος Ρεμπώ για κάποια άλλη ήπειρο. 

’’Ονειρεύομαι ό,τι ζωγραφίζω και μετά ζωγραφίζω αυτό που ονειρεύομαι” έλεγε ο Picasso. Εσείς τι ονειρεύεστε;

Για μενα όνειρο και ζωγραφικη ειναι σαν τον Ρώμο και τον Ρωμύλο,  δυο αδερφια που θηλάζουν την ίδια λύκαινα. 

’’Η ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο -ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο’’ έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Τι είναι για εσάς ευτυχία;

Ευτυχία είναι  οι στιγμές που είμαστε γαλήνιοι και νουνεχείς.Ο Καζαντζάκης προσεγγίζει την ευτυχία με μια επικούρεια διάθεση,  η ηρεμία του να αρκείσαι στα λίγα και ουσιαστικά ,  η ευτυχία του φτωχού .. Ο δυτικός κόσμος ωστόσο απέχει πολύ απο αυτή την προσέγγιση, η κοσμοθεωρία και οι πεποιθήσεις του  γεννήθηκαν και ανδρώθηκαν  σε χρυσοποίκιλτα ανάκτορα . 

Αδιαφορώ για τη δόξα. Με φυλακίζει μες στα πλαίσια που καθορίζει εκείνη κι όχι εγώ» έχει πει ο Μεγάλος Μάνος Χατζιδάκις. Τι είναι για εσάς η δόξα;

Η δοξα είναι μια  έννοια  πομπώδης και γραφική, με το βαρος μιας ασπίδας που έπεσε σ´ένα πεδίο μάχης. Δεν αντιλαμβάνομαι την τέχνη με διαθέσεις ηρωισμού. Γι’αυτό και ο τίτλος της έκθεσης αυτής ‘sic transit gloria artis’ ,  υπενθυμίζει το εφήμερο και το προσκαιρο της τέχνης , της ύπαρξης και βεβαια της ανθρώπινης δόξας . 

Ποιο είναι το μεγαλύτερο μάθημα ζωής που έχετε πάρει μέχρι στιγμής;

Να μην πάψω να  γηράσκω αεί διδασκόμενος. 

Αν μπορούσατε να επιλέξετε έναν έργο τέχνης και να το είχατε δημιουργήσει εσείς, ποιο θα ήταν αυτό και γιατί;

Ένας από τους σύγχρονους καλλιτέχνες που  θαυμάζω απεριόριστα  είναι ο Sigmar Polke  σε όλη του την πορεία, κι αυτό γιατί είναι μεγάλος αλχημιστής της εικόνας. Τον χαρακτηριζει αυτη η διάθεση να μετουσιωθεί η ύλη και να επινοησει μια εικονα εκ νεου.Γιατι δημιουργεί το δικό του εικαστικο λεξιλόγιο. 

Υπάρχει κάτι άλλο που θα θέλατε να προσθέσετε για τη δουλειά, τη ζωή σας ή οτιδήποτε άλλο;

Ας προσθέσουν  οι εικόνες μου πράγματα όχι μόνο  για μένα,  αλλά που θα αφορούν και θα συγκινούν κάθε θεατή προσωπικά .

Ακολουθούν φωτογραφίες από τα εγκαίνια της ΄Εκθεσης του κου Κωνσταντίνου Πάτσιου.

Λίγα λόγια για τον καλλιτέχνη...

Ο Κωνσταντίνος Πάτσιος γεννήθηκε στην Αθήνα. Σπούδασε ζωγραφική στη Σχολή Καλών Τεχνών των Αθηνών ενώ παράλληλα παρακολούθησε μαθήματα γλυπτικής. Από το 2005 έως και σήμερα παραμένει εξαιρετικά παραγωγικός έχοντας συμμετάσχει σε πλήθος εκθέσεων, φεστιβάλ και πολιτιστικών διοργανώσεων. Το κυρίαρχο χαρακτηριστικό στα έργα του Πάτσιου είναι η μεικτή τεχνική που χρησιμοποιεί συνδυάζοντας τη ζωγραφική, το σχέδιο, το κολάζ κ.α.. Το χιούμορ και η ευρηματικότητα συμπορεύονται συχνά με τα σύμβολα της popular κουλτούρας δημιουργώντας με αυτόν τον τρόπο έργα μοναδικά, γεμάτα νοήματα και συμπαραδηλώσεις. Ταυτόχρονα με την πολλαπλότητα των μηνυμάτων, των συμβολισμών και τη πολυσημία που αποπνέει το έργο του Πάτσιου, καταφέρνει να διατηρεί την ιδιότητα της ενστικτώδους δημιουργίας. Tα έργα του Πάτσιου είναι μια σύνθεση αρκετών μεταφορικών έργων ζωγραφικής, από την εννοιολογική τέχνη και τον εξπρεσιονισμό έως την ποπ αρτ, όλα με μια αίσθηση χλευασμού και ειρωνείας και μια πρόσκληση στον κριτικό λόγο. Αν και μπορεί να φαίνονται αφελείς με την πρώτη ματιά, υπάρχει μια ισχυρή υποκείμενη πολιτική διάσταση στις εικόνες του. Χρησιμοποιεί μια ποικιλία εκφραστικών μέσων, από ζωγραφική, γλυπτική και φωτογραφία έως εγκαταστάσεις μεγάλης κλίμακας. Η τέχνη και κυρίως η εικόνα έχουν τους δικούς τους κανόνες: ξεπερνούν το χρώμα, τα πινέλα και το χαρτί, για να αποτελέσουν μια αφήγηση. Η ψυχανάλυση δεν αρκεί από μόνη της για να ερμηνεύσει μια εικόνα. Ένα έργο τέχνης προκαλεί αφορισμούς και συμπτώσεις. Μπορεί να μην είναι από μόνο του αιτία πολέμου, αλλά θα είναι πάντα καθρέφτης. Μία από τις αρχές στη δουλειά του είναι η σύνθεση μη ταιριαστών υλικών, δεδομένων και η ολοκλήρωση μιας κατηγορηματικής εικόνας. Μια άλλη προσωπική εμμονή του καλλιτέχνη έχει να κάνει με τη σύγχυση: μερικές φορές όταν η αφήγηση κουράζει τον θεατή , αντιπαραθέτει ένα μπερδεμένο χάος για να σταματήσει να σκέφτεται και να αρχίσει να βλέπει.