Κάποια έργα έχω την εντύπωση ότι μπορούν να ζεστάνουν ακόμα και την πιο σκληρή καρδιά. Το πρώτο, μάλιστα, που έρχεται στο μυαλό μου είναι οι "Ανθισμένες Μανόλιες" (steel magnolias) του Robert Harling. 

Οι περισσότεροι ίσως το έχουν γνωρίσει μέσα από την  ταινία αμερικανικής παραγωγής του 1989 που σκηνοθέτησε ο "σκηνοθέτης των γυναικών", Herbert Ross με πρωταγωνίστριες τις  Shirley MacLaine, Olympia Dukakis, Sally Field, Julia Roberts.  Η εν λόγω ταινία έγινε μεγάλη εισπρακτική επιτυχία κι έλαβε θετικά σχόλια από τους κριτικούς παγκοσμίως. Η Julia Roberts, μάλιστα, έλαβε υποψηφιότητα για Oscar Β’ Γυναικείου Ρόλου και βραβεύτηκε για την εξαιρετική της ερμηνεία, με Χρυσή Σφαίρα.

Η αγαπημένη ηθοποιός, σεναριογράφος, συγγραφέας και ραδιοφωνική παραγωγός, κυρία Άννα Ανδριανού, πρωταγωνιστεί στο γνωστό και αγαπημένο σε όλους θεατρικό έργο  «Ανθισμένες Μανόλιες» που ανεβαίνει στο θέατρο Χυτήριο τη νέα θεατρική χειμερινή περίοδο 2020 – 2021, σε μετάφραση και σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Κυριακού. 

Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε σε Off Broadway παράσταση και από τότε γνώρισε τεράστια επιτυχία. Ακολούθησαν περιοδείες πολλών θιάσων σε όλη την Αμερική και στην Ευρώπη και αργότερα το θεατρικό έργο έγινε ταινία που έκανε μεγάλη αίσθηση στο κοινό.

`Ενα  μια πολύ όμορφο, συγκινητικό, γλυκόπικρο έργο, που διαδραματίζεται το 1989 στη Λουιζιάνα. Η ιστορία του είναι αληθινή – οι σχέσεις αγάπης και φιλίας ανάμεσα σε μία παρέα γυναικών με αποκορύφωμα τον θάνατο της μίας. Στην πραγματικότητα επρόκειτο για τον θάνατο της αδελφής του συγγραφέα. Όπως λέει ο τίτλος, οι γυναικείοι χαρακτήρες του έργου, μπορεί να είναι ευαίσθητες και ντελικάτες όσο τα άνθη της μανόλιας, ταυτόχρονα όμως, είναι σκληρές και ανθεκτικές (steel).

Έξι πολύ διαφορετικές γυναίκες, συναντιούνται καθημερινά σε ένα κομμωτήριο, και δένονται με αμοιβαίες χαρές, αλλά και τραγικά γεγονότα της ζωής τους. Η ιδιοκτήτριά του είναι η Τρούντι, της οποίας ο γάμος περνάει κρίση. Η Ουίζερ, έχει μια σχέση αγάπης και μίσους με την Κλερ, η μυστηριώδης Ανέλ και η μάνα Εμ Λιν με τη διαβητική κόρη της Σέλμπι. Ο τίτλος της ταινίας είναι συμβολικός. Σημαίνει ότι οι ηρωίδες, είναι εύθραστες σαν τις μανόλιες αλλά σκληρές σαν το ατσάλι. 

Οι αγαπημένες ηθοποιοί Άννα Ανδριανού, Ηρώ Μουκίου, Βάσω Γουλιελμάκη, Κατερίνα Μπιλάλη,Κρίστη Παπαδοπούλου, Εύη Δαέλη έχουν "ενωθεί" για να αγγίξουν ακόμα και την πιο ευαίσθητη φλέβα συναισθήματος...

Πρωταγωνιστείτε  στο εκπληκτικό έργο του  Robert Harling, «Ανθισμένες Μανόλιες». Του συγγραφεα που εμπνεύστηκε από την πραγματική ζωή, με αφορμή το θάνατο της αδελφής του εξαιτίας του διαβήτη, ύστερα από τη γέννηση  του παιδιού της. Θα ήθελα να μας μιλήσετε για αυτή τη συνεργασία σας και τα στοιχεία που σας κέντρισαν τον ενδιαφέρον γι’αυτήν την παράσταση.

Είναι ένα πολύ ενδιαφέρον έργο πάνω στις γυναίκες και όχι μόνο, γιατί οι καταστάσεις που πραγματεύεται είναι πανανθρώπινες. Η φιλία, η ενσυναίσθηση και η συμπαράσταση στο πρόβλημα μιας άλλης, η ανάγκη να γίνει μια γυναίκα μάνα, η μητρική αγάπη που δεν σταματάει μπροστά σε καμιά θυσία, ο πόνος της απώλειας αλλά και η ανάγκη να συνεχιστεί η ζωή και η ομορφιά της. Όλα αυτά δίνονται από τον συγγραφέα με χαμόγελο και συγκίνηση, μιας και η κωμωδία διαδέχεται το δράμα και ανάποδα. Όσο για τους άντρες, δεν τους βλέπουμε στην σκηνή αλλά είναι συνέχεια παρόντες καθώς οι ηρωίδες μιλούν συνέχεια γι’ αυτούς και τις σχέσεις τους μαζί τους. 

Όπως λέει ο τίτλος, οι γυναικείοι χαρακτήρες του έργου, μπορεί να είναι ευαίσθητες και ντελικάτες όσο τα άνθη της μανόλιας, ταυτόχρονα όμως, είναι σκληρές και ανθεκτικές σαν ατσάλι (steel). Θα ήθελα να σχολιάσετε. 

Οι γυναίκες είναι πράγματι δυνατά πλάσματα. Η φύση τις έχει προικίσει με δύναμη κι αντοχή, για να γίνουν μάνες. Και τελικά είναι αυτές που στηρίζουν τους άντρες στις δύσκολες στιγμές. Σαν τις λέαινες που προστατεύουν και μεγαλώνουν τα παιδιά τους κι είναι αυτές που κυνηγούν για να τραφεί η αγέλη. Τελικά πιστεύω ότι πολλά από τα χαρίσματα που αποδίδουμε στους άντρες, δύναμη, αποφασιστικότητα, θάρρος, ντρομπροσύνη… είναι κατά βάση γυναικεία.

Έξι πολύ διαφορετικές γυναίκες, συναντιούνται καθημερινά σε ένα κομμωτήριο, και δένονται με αμοιβαίες χαρές, αλλά και τραγικά γεγονότα της ζωής τους. Τι πιστεύετε ότι ήταν αυτό που τις έδεσε τελικά; 

Η φιλία η αλληλεγγύη και η επικοινωνία που αναπτύσσουν οι γυναίκες μεταξύ τους. Αιώνες πολλούς όταν οι γυναίκες ζούσαν στην σκιά και στο έλεος των αντρών, δένονταν ιδιαίτερα μεταξύ τους για αλληλοστήριξη. Αυτό νομίζω πέρασε κάποια στιγμή στο dna τους. Έπειτα εκτός από δύναμη, οι γυναίκες είναι προικισμένες από την φύση τους με μια ιδιαίτερη στοργή και τρυφερότητα.

Μια μάνα που δέχεται την απόφαση  της κόρης της παρόλο που γνωρίζει ότι μπορεί να αποβεί μοιραία για τη ζωή της. Πόσο σθένος άραγε χρειάζεται ώστε μια γυναίκα να βλέπει το παιδί της να οδηγείται με τις αποφάσεις του στο τέλος και να μην μπορεί να κάνει κάτι για να το αποτρέψει ;

Πραγματικά χρειάζεται μεγάλη ψυχική δύναμη και αντοχή. Αλλά αυτό ισχύει όχι μόνο στην ακραία περίπτωση της Μαλέν με την κόρη της, αλλά και για κάθε μάνα. Είναι δύσκολο να φέρνεις ένα παιδί στον κόσμο μέσα από το σώμα σου, να το νοιώθεις κομμάτι σου, την καρδιά του, καρδιά σου… και μετά όταν μεγαλώνει να του αφήνεις την ελευθερία που χρειάζεται (και πρέπει να έχει) ακόμα κι αν αυτή το οδηγεί σε καταστροφή. Πρέπει να είναι απίστευτα δύσκολο και οδυνηρό να παρακολουθείς την πορεία του, όταν ξέρεις ότι είναι επικίνδυνη. Αλλά όπως είπε κι ένας σοφός, «τα παιδιά μας δεν μας ανήκουν, είναι φιλοξενούμενοι στην ζωή μας»

Τι αγάπησατε περισσότερο στο ρόλο που υποδύεστε και τι ίσως σας δυσκόλεψε ;

Την δύναμη της ηρωίδας απέναντι στο δράμα της, που έχει ξεκινήσει από τα παιδικά χρόνια της άρρωστης κόρης της και την προσπάθειά της να αποδεχτεί την ανάγκη της κόρης να κάνει παιδί, πράγμα που απειλεί την ζωή της. Κι ενώ η ίδια είναι μια γυναίκα δυναμική, αναγκάζεται να υποχωρήσει μπροστά στην απόφαση του παιδιού της. Γενικά η Μαλέν έχει μεγάλο απόθεμα γενναιοδωρίας και αγάπης μέσα της, ξέρει να δίνεται, και όταν αποφασίζει να κάνει μια μεγάλη θυσία, δεν την χρεώνει, αλλά αντίθετα νοιώθει ευτυχισμένη και πλήρης. Ομολογώ ότι σαν χαρακτήρας και σαν ψυχισμός μου θυμίζει τον πατέρα μου. Τέτοιος γονιός ήταν κι αυτός.

«Οι σιωπές κάνουν τις πραγματικές συζητήσεις μεταξύ φίλων. Αυτό που μετράει δεν είναι να μιλάς, αλλά να μη χρειάζεται να μιλήσεις» είναι τα λόγια της συγγραφέως, Margaret Lee. Θα ήθελα να σχολιάσετε.

Γενικά η αληθινή επικοινωνία δεν χρειάζεται πολλά λόγια. Αντίθετα με τα λόγια πολλές φορές μπερδευόμαστε γιατί δεν εκφράζουν αυτά ακριβώς που νοιώθουμε και που θέλουμε. Εγώ έμαθα από παιδί αυτή την μαγική συναισθηματική και νοητική επικοινωνία από την  επαφή με τους καλύτερους φίλους μου, τα ζώα. Η επαφή με τα ζώα, το πλούσιο συναίσθημά τους και η καθαρότητά των προθέσεων τους ήταν για μένα ένα μάθημα για την επικοινωνία ανάμεσα στους ανθρώπους. Ένα ζώο που ζεί μαζί σου γνωρίζει ανα πάσα στιγμή πώς αισθάνεσαι και τι χρειάζεσαι συναισθηματικά.

«Ο φίλος σου είναι ο άνθρωπος που ξέρει τα πάντα για εσένα και, παρ’ όλα αυτά, ακόμα του αρέσεις» έχει πει ο Elbert Hubbar. Πόσο εύκολο, πιστεύετε ότι είναι αυτό;

Έχει να κάνει με το πνευματικό και ψυχικό εύρος του φίλου. Οι άνθρωποι που «βαριούνται» γρήγορα τους άλλους και εναλλάσσουν τους φίλους ή και τους ερωτικούς συντρόφους τους, στην πραγματικότητα βαριούνται την ζωή, και τον ίδιο τον εαυτό τους και θέλουν συνέχεια κάτι να τους «εκπλήσσει» και να τους κινεί το έτσι κι αλλιώς άτονο ενδιαφέρον τους. Αλλά η ζωή είναι ένα συνεχόμενο θαύμα, και ο κάθε άνθρωπος ένα σύμπαν ολόκληρο. Φτάνει να έχεις τα μάτια και την ικανότητα να το δείς αυτό. Εγώ μάλιστα πιστεύω ότι και ο αληθινός έρωτας συμβαίνει όταν συνεχίζει να μας αρέσει αυτός που γνωρίζουμε καλά με όλες του τις αδυναμίες. Η ηρωίδα που παίζω λέει για τον άντρα της «μετά από 30 χρόνια ξαναβρίσκουμε τα πράγματα που μας έφεραν κοντά την πρώτη στιγμή…»

«Πολλοί άνθρωποι θέλουν να κάνουν βόλτα μαζί σου με τη λιμουζίνα, αλλά αυτό που θες είναι κάποιον που θα πάρει το λεωφορείο μαζί σου, όταν η λιμουζίνα χαλάσει.» έχει πει η Oprah Winfrey. Συμφωνείτε ;

Απόλυτα. Ευτυχώς δεν είχα ποτέ μου λιμουζίνα και οι άνθρωποι που είχα γύρω μου ήταν κοντά μου για μένα την ίδια.

Ο Marcel Proust έλεγε ότι «ας είμαστε ευγνώμονες για τους ανθρώπους που μας κάνουν χαρούμενους, είναι οι γοητευτικοί κηπουροί που κάνουν την ψυχή μας να ανθίζει.» Εσείς κυρία Ανδριανού, έχετε νιώσει αυτήν την ευγνωμοσύνη από ανθρώπους που έχετε έρθει κοντά ;

Πάντα νοιώθω ευγνωμοσύνη για όλους τους ανθρώπους που πέρασαν ή που βρίσκονται στην ζωή μου. Όχι μόνο για τις στιγμές που με έκαναν χαρούμενη αλλά και για στιγμές που μπορεί να με έκαναν να πονέσω. Γιατί έτσι μου έμαθαν πράγματα για μένα. Και η αληθινή ευτυχία έχει να κάνει με την γνώση του εαυτού μας.

«Στα σημαντικά ζητήματα της ζωής είμαστε πάντα μόνοι.»είναι η ρήση του συγγραφέα Henri Frederic Amiel. Συμφωνείτε;

Ναι και όχι. Εννοείται ότι γεννιόμαστε και πεθαίνουμε μόνοι, κι ότι εμείς ξέρουμε κάθε στιγμή τον κάθε μας πόνο, και πρέπει να μπορούμε να τον διαχειριστούμε και να τον αντέξουμε, αλλά όλα αυτά φαίνονται πιο μαλακά όταν υπάρχουν κάποιοι που σου κρατούν το χέρι.

«Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν»έχει πει η Maya Angelou. Ποια είναι η πρώτη ανάμνηση που σας έρχεται στο μυαλό από μια όμορφη και μια δυσάρεστη κίνηση τρίτων, που σας προκάλεσε έντονα συναισθήματα;

Δεν έχω κρατήσει τέτοια στοιχεία από το παρελθόν. Κυρίως όχι δυσάρεστα. Δεν θέλω να δένομαι με τίποτα δυσάρεστο. Έχω άπειρες στιγμές φυλαγμένες μέσα μου από την σχέση μου με τον πατέρα μου, με τον άντρα μου, με φίλες μου, αλλά κάποιος πχ που με πλήγωσε δεν με αφορά να τον θυμάμαι.

 Τι είναι αγάπη για εσάς;

Είναι κάτι που γράφει ο Έριχ Φρόμ. Αγάπη είναι ένα ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑ που συμβαδίζει μαζί με την ΑΠΟΦΑΣΗ να το κρατήσουμε μέσα μας και να το αναπτύξουμε. Αλλιώς την μια θα αγαπάμε κάποιον, μετά όταν θυμώνουμε θα τον αντιπαθούμε, μετά ξανά θα τον αγαπάμε και ούτω καθεξής. Για να αγαπήσω αληθινά κάποιον πρέπει να είμαι αποφασισμένος –η να διαφυλάξω και να αναπτύξω το συναίσθημα μου γι΄αυτόν, την εκτίμησή μου, την τρυφερότητα, την στοργή, τον πόθο (εφόσον πρόκειται για ερωτική αγάπη). Και να τον βλέπω με καλοσύνη και αθωότητα. Όπως μας αγαπάνε τα ζώα ή τα πολύ μικρά παιδιά. 

«Δεν πειράζει να διστάζεις, αν μετά προχωράς μπροστά»είπε κάποτε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ. Υπήρξε κάποια στιγμή στη ζωή σας που λυγίσατε αλλά καταφέρατε να προχωρήσετε; Aν ναι, τι σας έδωσε τη δύναμη να συνεχίσετε;

Φυσικά. Όλοι μας είχαμε κι έχουμε στην ζωή μας τέτοιες στιγμές. Την δύναμη να προχωρήσω την βρήκα ξεπερνώντας του φόβους μου και τον εγωκεντρισμό μου. Αυτός είναι που μας κάνει να φοβόμαστε… πχ την αποτυχία, την απόρριψη κλπ και μας ακινητοποιεί. Αλλά αν δούμε τον εαυτό μας σαν ένα πολύ πολύ μικρό μόριο του Σύμπαντος και καταλάβουμε ότι δεν έγινε και κάτι σαν αποτύχουμε, κι ότι η ζωή είναι σημαντική και μέσα από αυτό, τότε γινόμαστε πιο αποφασιστικοί και γενναίοι.

«Όποιος διατηρεί την ικανότητα να βλέπει την ομορφιά, δεν γερνάει ποτέ»πίστευε ο Κάφκα. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να διατηρήσουν ακμαίο το μυαλό και την ψυχή;

Αυτό ακριβώς που είπε ο Κάφκα: Η ικανότητα να βλέπουμε την ομορφιά γύρω μας. Αλλά και μέσα μας και μέσα στους άλλους. Αλλά και γι’ αυτό χρειάζεται να απαλλαγούμε από εγωκεντρισμούς.

«H ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο- ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο.» έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Τι είναι για εσάς ευτυχία;

Η εσωτερική αυτή γαλήνη και αρμονία που όταν συμβαίνει μέσα μας, μας κάνει να τα βλέπουμε όλα όμορφα και θετικά και να αγαπάμε τον εαυτό μας, κι όλα τα πλάσματα γύρω μας. Όταν η ψυχή ανοίγει και χωράει τον κόσμο ολόκληρο…

Θα ήθελα να μου πείτε μια φράση που αγαπάτε περισσότερο από το έργο...

«Είμαι τυχερή. Μια μητέρα έχει την ευκαιρία να χαρίσει στο παιδί της την ζωή, μια φορά. Εγώ έχω την ευκαιρία να την χαρίσω στην κόρη μου και μια δεύτερη…»

Μετάφραση & Σκηνοθεσία: Κωνσταντίνος Κυριακού

Παραγωγή : Βάσια Παναγοπούλου

Δημόσιες σχέσεις  : Νταίζη Λεμπέση, τηλέφωνο επικοινωνίας 6908 502631, email [email protected], 

Παίζουν: Άννα Αδριανού – Ηρώ Μουκίου – Βάσω Γουλιελμάκη – Κατερίνα Μπιλάλη – Κρίστη Παπαδοπούλου – Εύη Δαέλη