Η Ευγενία κοίταξε το ρολόι της. Η ώρα ήταν 12 και 10 το βράδυ. Σήκωσε το ποτήρι της με το άσπρο κρασί και κοίταξε την Δέσποινα. "Αγαπημένη μου κόρη" είπε "έχω την ευκαιρία να σου ανακοινώσω ότι είσαι πλέον δεκα-τεσσάρων ετών. Η Δέσποινα όπως το συνηθίζει έκανε μια γκριμάτσα, σαρκάζοντας τον εαυτό της. Το ίδιο που κάνει όταν προσπαθώ να της βγάλω μια φωτογραφία. Κάνει πάντα γκριμάτσες αυτοσαρκασμού. "Κάτσε παιδί μου ήσυχα να σε βγάλω μια φωτογραφία". Αυτές οι φωτογραφίες που βλέπετε καμιά φορά να ανεβάζω στο facebook με τις κόρες μου χρειάζονται πολύ κόπο, για να βγουν. Το ίδιο κάνει και η Μίνι , η γάτα μου. Μόλις καταλάβει ότι πιάνω το κινητό, κοιτάζει αλλού. Για να την πετύχω σωστά πρέπει να κάνω ελιγμούς.

Μου αρέσει που οι κόρες μου αυτοσαρκάζονται. Είναι και ο καλυτερος τρόπος για να μην πάρεις τον εαυτό σου στα σοβαρά. Όταν παίρνουμε σοβαρά τον εαυτό μας στην ουσία καταργούμε την εξέλιξη μας. Είναι μοιραίο λάθος να παίρνουμε τον εαυτό μας σοβαρά και κυρίως να τον επαινούμε. Αυτός που επαινεί τον εαυτό του για κάτι, μας οδηγεί σε ένα μόνο συμπέρασμα. Ότι αυτό για το οποίο επαινεί τον εαυτό του, το θεωρεί ήδη πολύ για αυτό που ξέρει ο ίδιος πως είναι πραγματικά.

Εκείνες τις μέρες λοιπόν είχαμε βρεθεί στο Παρίσι. Toutes ensemble. Όλοι μαζί. Η Ευγενία, ο άντρας της ο Αλέξανδρος, τα δυο κορίτσια κι εγώ. Ακόμη μου κάνει κάποια εντύπωση που πολλοί δυσκολεύονται να καταλάβουν, πως ένα ζευγάρι μετά τον χωρισμό, μπορεί να έχει φιλικές σχέσεις. Ιδίως όταν υπάρχουν και παιδιά στη μέση. Θεωρώ πολύ άτυχα τα ζευγάρια που έχουν παιδιά, όταν αποξενώνονται μετά τον χωρισμό.

Είναι ζήτημα τύχης μάλλον. Και χαρακτήρα. Μάλλον τύχης και χαρακτήρα μαζί.

Κάποτε όταν υπήρχαν τα περιοδικά, βρισκόμουν πολύ συχνά στο Παρίσι. Δυο με τρεις φορές τον χρόνο. Έτσι μου είναι πολύ οικείο, αν και δεν έγινε ποτέ η "δική μου πόλη". Ήταν όμως και πάλι υπέροχα λαμπερό. Φτάσαμε εκείνο το απόγευμα μετά την άφιξη μας, στον μεγάλο ανοιχτό χώρο με την Πυραμίδα μπροστά στο Λούβρο. Ο απογευματινός ήλιος κατέβαινε και μάλλον δεν υπάρχει καλύτερη ώρα και τρόπος για να βρεθείς μπροστά σ` αυτό το φανταχτερό δείγμα του πολιτισμού που είναι το Παρίσι. Αφέθηκα να βλέπω το Παρίσι μέσα από τα μάτια της Αφροδίτης και της Δέσποινας. Μου είναι μάλλον εύκολο να βλέπω συχνά κάτι με τα μάτια που το βλέπει κάποιος άλλος που είναι δίπλα μου. Και όταν αυτό που μας ένωνει είναι ο Έρωτας ή η Αγάπη ή το Αίμα, τότε αυτό γίνεται πιο εύκολο.

Είμαι "συνδεδεμένος" με τις κόρες μου με αυτό το αόρατο νήμα που μας συνδέει με τα παιδιά μας. Αισθάνομαι αυτά που αισθάνονται. Βλέπω με τα μάτια τους. 

Η Αφροδίτη είχε μόλις τελειώσει τις εξετάσεις της για το Πανεπιστήμιο και η Δέσποινα τις δικές της εξετάσεις στο τέλος της δευτέρας γυμνασίου. Και επιπλέον εκείνο το βράδυ μετά τις 12 θα γινόταν 14 ετών. Ήταν μια ευγενική χορηγία της Ευγενίας και μια επιβραβευση για το τέλος των εξετάσεων. Νομίζω ότι ήταν το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε να κάνει στις κόρες της. Πολύ δύσκολα , όσα χρόνια κι αν περάσουν θα ξεχάσουν αυτήν την πρώτη φορά που βρέθηκαν στο Παρίσι. Οποιοδήποτε άλλο δώρο ξεχνιέται. Εκείνα που δεν ξεχνιούνται είναι οι αναμνήσεις.

Ποιος ξέρει πως η Αφροδίτη και η Δέσποινα κάποια στιγμή στην ζωή τους, θα αναπολούν αυτό το ταξίδι.

Όταν γεννήθηκε η Αφροδίτη πριν 17 χρόνια και ιδίως κάνα δυο χρόνια μετά, όταν είχε αρχίσει κάπως να αντιλαμβάνεται τον κόσμο και κάπως να εκφράζεται, αντελήφθηκα πως είχα ήδη αρχίσει να ζω δυο ζωές. Η μία ήταν η δική μου ζωή. Η άλλη ήταν η ζωή που ζούσα ως μελλοντική ανάμνηση στο μυαλό της Αφροδίτης.

Ότι και να κάνουμε, όταν κάνουμε παιδιά, ζούμε αυτήν την διπλή ζωή. Την δική μας και αυτή ως μελλοντικές αναμνήσεις των παιδιών μας. Κατά κάποιο είμαστε ζωντανά φαντάσματα, που εγγράφονται στην μνήμη των παιδιών μας. Στην πραγματικότητα ζούμε πολύ περισσότερες ζωές, γιατί συγχρόνως κάνουμε εγγραφές και στην αναμνήσεις όσων ανθρώπων μας φέρνει κοντά το μονοπάτι της ζωής. Είμαστε αυτό που είμαστε για μας, αλλά συγχρόνως είμαστε αυτό που είμαστε και για κάποιους άλλους.

Όμως καμιά εγγραφή δεν συγκρίνεται από την άποψη του ρόλου που παίζουμε στις ζωές κάποιων, με τις εγγραφές που γίνονται στο μυαλό των παιδιών. Είναι και ο όγκος του χρόνου στις ζωές των παιδιών με τους γονείς τους, αλλά είναι και το Αίμα, αυτή η μυστηριώδης ένωση, που συνδέει τον γονιό με το παιδί του που φτιάχνει αυτό το αόρατο νήμα σύνδεσης. Το ψυχικό wifi που μας ενώνει.

Υπάρχει κάτι που στην ψυχολογία ονομάζεται "γονεϊκό σύνδρομο". Είναι αυτό που περιγράφει το πως οι γονείς καθορίζουν σε μεγάλο βαθμό τις επιλογές των παιδιών τους. Κυρίως τις συναισθηματικές και τον αυτοκαθορισμό τους. Για να το καταλάβετε καλύτερα φανταστείτε πως η ζωή μας είναι ένα μονοπάτι, ή ένας δρόμος ή μια λεωφόρος, ανάλογα με τις προσωπικές μας προδιαγραφές και τις συνθήκες της ζωής μας. Αυτός ο δρόμος έχει από την μια μεριά έναν τοίχο που αποτελεί και το όριο του και από την άλλη έναν άλλο τοίχο, που αποτελεί το άλλο όριο του. Αυτοί οι τοίχοι χτίζονται ο ένας από την μάνα και ο άλλος από τον πατέρα. Κάθε πέτρα στον κάθε τοίχο είναι φτιαγμένη από το συνολικό παράδειγμα της ζωής του κάθε γωνιού, αλλά έχει και πολλές "εξειδικευμένες" πινελιές.

Είναι ο τρόπος που συμπεριφέρεται, η ηθική του δομή έτσι όπως την καταγράφουν τα παιδιά, η πολιτιστική του δομή, η ερωτική του συμπεριφορά και χίλια δυο άλλα που αποτελούν αυτό που είμαστε. Κάθε μέρα που περνάει προσθέτει κι άλλη μια πέτρα σ` αυτόν τον τοίχο, που βάζει κι ένα ακόμα όριο.

Κάθε παιδί που γεννιέται, η Αφροδίτη για παράδειγμα, είναι "υποχρεωμένο" να κινηθεί μέσα στον δρόμο με τα όρια που χαράσουν οι δυο αυτοί τοίχοι. Κυρίως στις συναισθηματικές του επιλογές. Κάθε κόρη θα επιλέξει συναιθηματικά κάτι που να θυμίζει έστω και αμυδρά τον πατέρα και κάθε γιος θα επιλέξει κάτι που να θυμίζει την μητέρα. Κυρίως στον τρόπο που βίωσαν την "είσπραξη¨της αγάπης από τον κάθε γονιό. Όπως καταλαβαίνετε αυτό δημιουργεί ένα πρώτο πρόβλημα. Κανένας έρωτας, που είναι ένα συναίσθημα αρκετα εγωιστικό δεν μπορεί να μοιάζει με την ανιδιοτελή αγάπη ενός γονιού για το παιδί του.

Αυτά ισχύουν για το πρώτο παιδί. Για το δεύτερο παιδί, ας πούμε για την Δέσποινα για παράδειγμα, έχει δημιουργηθεί και μια άλλη παράμετρος. Η ζωή της είναι επίσης ένας δρόμος ανάμεσα στους δυο αυτούς τοίχους, αλλά υπάρχει κάτι άλλο επίσης καθοριστικό. Μπαίνει στην ζωή, όπως και το πρώτο παιδί αλλά στο "οπτικό" της πεδίο, δεν υπάρχουν μόνο οι δυο γονείς, αλλά και η μεγαλύτερη αδελφή ή αδελφός, που επίσης χαράζει κάποιο δρόμο. Ο μεγαλύτερος αδελφός ή αδελφή, δεν μπορεί να χτίσει "καθοριστικό" τοίχο όπως οι γονείς. Τα λόγια της και οι πράξεις της δεν έχουν"ισχύ" Νόμου, όπως έχουν τα λόγια και οι πράξεις των γονιών. Αλλά δεν παύει να αποτελεί μια παράμετρο που διαφοροποιεί την θέση του πρώτου και του δεύτερου παιδιού. Πολύ συχνά τα πρώτα παιδιά αισθάνονται πιο "υπεύθυνα" από τα δεύτερα για ότι συμβαίνει και αντίστοιχα τα δεύτερα αισθάνονται πιο "χαλαρά" απέναντι στην ζωή.

Παρ` όλες αυτές τις διαφοροποιήσεις όμως τα δυο παιδιά, πορεύονται κατά κάποιο τρόπο σε έναν κοινό δρόμο.

Η πρώτη μεγάλη διαφοροποίηση έρχεται όταν το πρώτο παιδί τελειώσει τις σχολικές του υποχρεώσεις και πάρει άλλον δρόμο, να σπουδάσει εδώ ή έξω ή να εργαστεί. Είναι και ο πρώτος αποχωρισμός τους, των δύο αδελφών. Είναι και η πρώτη φορά που και τα δυο παιδιά αντιλαμαβάνονται ότι ανήκουν σε διαφορετικό ηλικιακό επίπεδο. Βρίσκονται για πρώτη φορά σε διαφορετικά σκαλοπάτια της ζωής

Το σχολείο, μαζί με το σπίτι και την οικογένεια αποτελούν το πρώτο "κλειστό κύκλωμα" μέσα στο οποίο μεγαλώνουμε. Είναι ένας "χώρος" περίκλειστος από πολλλες απόψεις. Το τέλος του σχολείου μας βγάζει για πρώτη φορά έξω από αυτό το "κύκλωμα" και μας οδηγεί σε έναν καινούργιο κόσμο και μια καινούργια εμπειρία ζωής, που είναι συγχρόνως και τρομακτική και σαγηνευτική. Το βλέπω στα μάτια της Αφροδίτης, το πως κάθε μέρα εξοικειώνεται μ` αυτόν τον περίεργο κόσμο που βρέθηκε. 

Και είναι και η πρώτη φορά που έχουμε την εμπειρία του τι σημαίνει "μόνος".

Αυτό όμως που ισχύει με τον δικό του τρόπο για το μεγαλύτερο, ισχύει με άλλον αλλά ανάλογο τρόπο και για το δεύτερο παιδί, γιατί κι αυτό από μία άποψη βρίσκεται για πρώτη φορά "μόνο".

Έχω περάσει πολλά και διάφορα στη ζωή μου, αλλά ένα πράγμα που κατάλαβα, είναι πως αυτή η αίσθηση του "μόνος" είναι πάρα πολύ διδακτική για τη ζωή μας. Δεν υπάρχει τρόπος να βρούμε τον δρόμο μας, αν δεν μπορέσουμε να βρούμε την ισορροπία μας "μόνοι" μας.

Η Ευγενία τις μεγάλωσε σωστά. Το οποίο σημαίνει ότι έζησαν την παιδική τους ηλικία. Δεν υπάρχει βιασύνη στο μεγάλωμα μας. Μεγάλοι θα είμαστε πάντα από ένα σημείο και μετά. Παιδιά δεν θα γίνουμε πάλι.

Αυτό όμως ισχύει μόνο ηλικιακά. Στην πράξη είναι πολύ δύσκολο να γίνει κανείς περισσότερο από είκοσι ετών, όσα χρόνια κι αν περάσουν. Ελάχιστοι φτάνουν να γίνουν τριάντα ετών σ` αυτή τη ζωή. Δεν ξέρω τι πρέπει να συμβεί για να φτάσει κάποιος σ` αυτλην την ηλικία. Συνήθως παραμένουμε για πάντα στην εφηβική ηλικία.

Παιλότερα είχα συνηθίσει να μετράω προς το μέλλον με κάποια όρια. Ένα από αυτά τα όρια ήταν το έτος 2.000. Μετά από αυτό θα υπήρχε το μέλλον. Καθώς η Αφροδίτη γεννήθηκε τελευταίες μέρες του 1999, μπήκε ασυναίσθητα ένα άλλο όριο εξ αιτίας μιας σκέψης που έκανα τότε. Έιχα σκεφτεί πως όταν η Αφροδίτη γίνει 17 εγώ θα γίνω 71.

Πέρασε κι αυτό όμως και δεν έχω βάλει το επόμενο όριο. Δεν ξέρω τι υπάρχει από δω και πέρα. Κάτι θα υπάρχει... Πάντα κάτι υπάρχει

Θα έρθει κάποια στιγμή που θα πρέπει τόσο η Αφροδίτη όσο και η Δέσποινα, να κοιτάξουν πέρα από τους τοίχους που χτίσαμε η Ευγενία κι εγώ. Να δουν την δική τους ζωή, όπως θα την χαράξουν οι ίδιες.

Τις αγαπάω τόσο που θα τους κάνω εύκολο το να πετάξουν μακριά , εκεί που θα τις πάει η ζωή τους.