Η πρώτη φορά που άκουσα την λέξη facebook, ήταν το 2008 από μια φίλη προγραμματίστρια, με την φράση "Α, εμένα δεν μ`αρέσει το facebook, δεν έχω φτιάξει προφίλ". Δεν κατάλαβα ούτε περί τίνος επρόκειτο, ούτε και τι ήταν το "προφίλ" που δεν ήθελε να φτιάξει. Τις επόμενες βδομάδες μια και κάθε τόσο το θέμα ερχόταν στην συζήτηση εδώ κι εκεί, κατάλαβα ότι το facebook, ήταν μια διαδικτυακή πλατφόρμα που είχε φτιάξει κάποιος νεαρός με το όνομα Ζούκεμπεργκ στην Αμερική, μέσω της οποίας οι χρήστες μπορούσαν να επικοινωνούν μεταξύ τους.

Δεν ασχολήθηκα γιατί δεν ήξερα και τι έπρεπε να κάνω. Ένα μήνα αργότερα μιλώντας με κάποια φίλη που ζούσε στο εξωτερικό για το θέμα κατάλαβα λίγα περισσότερα και κάνα δυο μέρες αργότερα, μου έστειλε ένα μέηλ, που είχε στα συνειμμένα του ένα λινκ. Πάτησα το κουμπί και βρέθηκα να έχω ένα "προφίλ" στο facebook.

Σιγά-σιγά εξοικειώθηκα, όπως όλοι μας και κατάλαβα πως λειτουργεί. Ήταν ακόμη η εποχή της "αθωωώτητας" γι αυτήν την καινούργια παράμετρο και τότε το facebook, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, έμοιαζε με ένα γιγαντιαίο ηλεκτρονικό "μπαρ", όπου μπορούσες να συναντήσεις "κάθε καρυδιάς, καρύδι" και με την καλή και με την κακή έννοια. Ήδη από τότε το facebook είχε γίνει το μέσο που μπορούσες να κάνεις άπειρες καινουργιες γνωριμίες ή να συναντήσεις παλιούς , χαμένους φίλους και φίλες, που η επαφή είχε χαθεί από χρόνια.

Αλλά δεν μου ήταν δύσκολο να διπαιστώσω, δουλεύοντας στα περιοδικά σε όλη μου την ενήλικη ζωή, τις μεγάλες αλλαγές που θα έφερνε αυτό το καινούργιο μέσο, καθώς εκτός από άπειρες γνωριμίες, ο κάθε χρήστης έμοιαζε πια να έχει στα χέρια του, ένα "προσωπικό περιοδικό" μέσω του οποίου εκτός από τις γνωριμίες, μπορούσε ο ίδιος να προβάλει αυτά που σκεφτόταν και επίσης να δώσει μια εικόνα του εαυτού του που ο ίδιος ή ίδια επιθυμούσε.

Η ικανοποίηση της προσωπικής ματαιοδοξίας μας, που κρυβόταν βαθιά στην καρδιά αυτής της πλατφόρμας και ανεξάρτητα από το τι είχε στο μυαλό του ο Ζούκεμπεργκ όταν το έφτιαξε, θα αποδεικνυόταν, μια μεγάλη κινητήριος δύναμη. Έτσι άρχισαν να αναδεικνύονται και αυτοί που μπορούσαν να το αξιοποιήσουν με τον καλύτερο τρόπο. Μια κοπελίτσα που είχε καλό γούστο και ευχάριστο παρουσιαστικό, μπορούσε άκοπα και ανέξοδα, να γίνει γνωστή και να επηρρεάζει όχι μόνο τον περίγυρο της γειτονιάς, της πόλης ή του χωριού της, αλλά ολόκληρο τον κόσμο. Έτσι αναδέιχτηκε ένα καινούργιο επάγγελμα. Οι "influencers" που εκτός από το να επηρρεάζουν, ή μάλλον εξ αιτίας αυτού μπορούσαν να στήσουν μια προσωπική επιχείρηση, που να κάνει τζίρους μεγαλύτερους κι από ότι μια εκδοτική επιχείρηση, που πιθανόν να χρειαζόταν πάνω από 100 ανθρώπους, εγκαταστάσεις και γραφεία για να λειτουργήσει.

Ήταν φανερό ότι επρόκειτο για μια πραγματική επανάσταση που θα άλλαζει, όχι μόνο τον τρόπο που λειτουργούμε προσωπικά, αλλά συγχρόνως την οικονομία και την πολιτική.

Οι παλιές επιχειρήσεις Τύπου δέχτηκαν ένα καίριο και καθοριστικό πλήγμα, που τις ανάγκασε να στραφούν στην ηλεκτρονική μορφή τους, ενώ συγχρόνως δημιουργήθηκαν άπειροι ενημερωτικοί ιστότοποι, μια και δυο τρια άτομα μαζί μπορούσαν εύκολα να στήσουν μια επιχείρηση ενημέρωσης. Τα έντυπα Μέσα άρχισαν από τότε να υποχωρούν και πολλά έφτασαν σε σημείο εξαφάνισης.

Στην οικονομία, το να έχεις μια σελίδα της επιχείρησης στο facebook. έγινε περισσότερο από απαραίτητο και πλέον τεράστια διαφημιστικά κονδύλια άρχισαν να στρέφονται στην προβολή μέσω αυτής της ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Συγχρόνως η Google έγινε το απαραίτητιο εργαλείο για να βρεις όποια πληροφορία ήθελες, μέσα σε λίγα λεπτά ή και δευτερόλεπτα.

Ο κόσμος άλλαζε και οι καινούργιοι υπερπλούσιοι της εποχής θα γίνονταν εκείνοι που η δουλειά τους είχε σχέση με αυτόν τον καινούργιο κόσμο.

Ήταν φανερό ότι και η πολιτική δεν θα αργούσε να ανακαλύψει αυτήν την καινούργια διέξοδο. Στις αμερικανικές εκλογές του 2008 το επιτελείο του τότε ανερχόμενου αστέρα Μπαράκ Ομπάμα, ανακάλυψε ένα βασικό πολιτικό εργαλείο και αξιοποιώντας τα μηνύματα στους χρήστες του facebook, βρήκε ένα εύκολο και φτηνό τρόπο για να προσεγγίσει εκατομμύρια ψηφοφόρων και να σιγουρέψει την νίκη του.

Αλλά από την στιγμή που η πολιτική θα εμπλεκεί σε κάτι, είναι νομοτελειακό να αλλάξει τελικά και την μορφή του.  Ο Μεγάλος Αδελφός του Όργουελ είχε γίνει πραγματικότητα με τον πιο απροσδόκητο τρόπο. Δεν χρειαζόταν πια καμιά μυστική υπηρεσία να μας παρακολουθεί και να καταγράφει τις απόψεις και τις κινήσεις μας. Πλέον τα αποκαλύπταμε μόνοι μας και με κάθε λεπτομέρεια.

Στην Βόρεια Αφρική ένα ρεύμα που ανάτρεψε όλα τα καθεστώτα της περιοχής, για να φτάσει μέχρι την Συρία, ξεκίνησε από αναρτήσεις στο Facebook και τοTwitter.

Στην Ελλάδα που περνούσε την δική της κρίση το 2012, η δύναμη των Social Media ανακαλύφθηκε και αξιοποιήθηκε αρχικά από το επιτελείο του τότε ανερχόμενου Σύριζα καθώς δεκάδες νεαροί στα υπόγεια της Κουμουνδούρου είχαν αρχίσει μαζικά να γράφουν αρνητικά σχόλια σε όποια ανάρτηση δεν τους άρεσε και να διαδίδουν αυτά που τους άρεσαν. Τα υπόλοιπα κόμματα ανακάλυψαν αυτήν την διέξοδο με κάποια χρονοκαθυστέρηση.

Κάποια χρόνια αργότερα, αυτά τα στοιχεία που μόνοι τους οι χρήστες των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, δημοσιοποιούσαν με τις αναρτήσεις τους, κατάλληλα επεξεργασμένα από διαφημιστικές εταιρείες και αξιοποιημένα για πολιτικούς θα επηρέαζαν όσο τίποτα άλλο, το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για το Brexit. Ο καθένας από εμάς γνωστοποιώντας τις απόψεις του για οποιοδήποτε θέμα μας απασχολεί, αποτελεί "ανοιχτό βιβλίο" για όσους θέλουν να επηρεάσουν την γνώμη μας με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο.

Για τις ανοιχτές δημοκρατικές κοινωνίες της Δύσης, όπου τα περισσότερα επιτρέπονται, από την άποψη της έκφρασης γνώμης, αυτή η δυνατότητα να εκφραζόμαστε ελεύθερα, αποκαλύπτοντας τις απόψεις μας, θα γινόταν η "αχίλειος πτέρνα" του συστήματος. Και καθώς οι "αντίπαλοι" της Δύσης σ` αυτόν τον αγώνα επικράτησης στο παρόν και το μέλλον, είναι κατά κύριο λόγο η Ρωσία και η Κίνα, όπου η έκφραση γνώμης, μπορεί εύκολα να σε στείλε στον άλλο κόσμο, στην φυλακή ή στο τρελοκομείο, μπορεί κανείς να καταλάβει τις μεγάλες αντιθέσεις που προκύπτουν στους πολίτες της Δύσης. Και αυτό είναι περισσότερο από ποτέ εμφανές στις μέρες μας.

Κάπως συνδεδεμένη με όλα αυτά είναι και η εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ. Για περίπου έξι μήνες πριν από τις αμερικανικές εκλογές, οι Αμερικανοί ψηφοφόροι "βομβαρδίζονταν" κυριολεκτικά με ειδοποιήσεις στην σελίδα τους υπέρ του Τραμπ και κατά της Χίλαρυ Κλίντον που ήταν η αντίπαλος του. Έχουν γίνει έρευνες από τότε και έχουν γραφτεί πολλά αρθρα για την προέλευση αυτών των μηνυμάτων υπέρ του Τραμπ, μια και η προέλευση τους ήταν από την Ρωσία του Πούτιν. Τους λόγους που ο Πούτιν και η Ρωσία προτιμούσαν τον Τραμπ για Πρόεδρο της Αμερικής και έκαν σχεδόν τα πάντα για να εκλεγεί δεν τους έχουμε μάθει ακόμη με σιγουριά. Όμως σε όλη την διάρκεια της θητείας του και μετά από αυτήν, ο Τραμπ δεν έπαψε να "καλύπτει" την Ρωσία και να είναι ιδιαίτερα φιλικός απέναντι της. Είναι προφανές ότι είχε τους λόγους του. Μια από τις "αποστολές" που είχε αναλάβει ο Ντόναλντ Τραμπ στην διάρκεια της θητείας του, ήταν να μπερδέψει όσο μπορούσε και το αμερικανικό κοινό και το κοινό της Δύσης σχετικά με τον κορωνοϊό και την αντιμετώπιση του. Σε όλη την υπόλοιπη Δύση, Μέσα Ενημέρωσης, που χρηματοδοτούνται φανερά ή κρυφά από ρωσικά κυρίως συμφέροντα, κάνουν ότι μπορούν για να δημιουργήσουν αμφιβολίες τόσο για την προέλευση του ιού, όσο και για τα εμβόλια που ήρθαν στην συνέχεια και αν κρίνουμε από το αποτέλεσμα τα έχουν καταφέρει πολύ καλά. Αν ψάξει κανείς όλες τις θεωρίες συνωμοσίας που έχουν προκύψει τα τελευταία δυο χρόνια, θα διαπιστώσει εύκολα ότι η αφετηρία τους είναι ιστοσελίδες της Δύσης που χρημοατοδοτούνται από την Ρωσία.

Μια από τις κύριες ασχολίες του Ντόναλντ Τραμπ στην διάρκεια της θητείας του ήταν να γράφει σχόλια στο Twiiter και στο Facebook. Με το συχνά χυδαίο και σχεδόν πάντα απαξιωτικό και επιθετικό ύφος του, κατακεραύνωνε τους αντιπαλους του, λειτουργώντας σαν ένα τεράστιο σε μέγεθος τρολ και δίνοντας τον "παλμό" και την σκυτάλη στα πραγματικά τρολ που συνέχιζαν τις επιθέσεις στο ίδιο ύφος.

Αυτό το ύφος του Τραμπ καθώς προερχόταν από τον βασικό εκπρόσωπο της υπερδύναμης, δημιούργησε μια νέα τάση σε αναρτήσεις σε όλον τον κόσμο, ακόμη πιο χυδαίες και επιθετικές, από χρήστες των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης,  .

Στην Αμερική όλη αυτή η εξτρεμιστική ρητορική δημιούργησε ένα καινούργιο και παρδαλό ακροδεξιό ρεύμα στο οποίο πρσωτοστάτησε η ακροδεξιά οργάνωση Q-Anon.

Αυτό σε συνάρτηση με την άρνηση της αποδοχής του εκλογικού αποτελέσματος, απλώς γιατί δεν άρεσε στον Τραμπ, οδήγησε στην κατάληψη του Καπιτωλίου και παρά λίγο να δημιουγρήσει συνθήκες εμφυλίου στην Αμερική.

Μια ακόμη υπενθύμιση για τό πόσο μεγάλο τίμημα μπορεί να έχουν κάποιες λάθος επιλογές και το πόσο εύκολα μια μεγάλη μάζα ανθρώπων μπορεί να μετατραπεί σε καταστροφικό όχλο.

Η πανδημία ήταν μια αποκάλυψη για το πόσο καθυστερημένη παραμένει η κοινή αντίληψη, παρόλο που κάθε δυνατή πληροφορία είναι διαθέσιμη στον καθένα με το πάτημα ενός κουμπιού.

Η πανδημία κατέλαβε τον κόσμο εξ απίνης και μόνο στο πρώτο διάστημα που ο κόσμος έμεινε τρομοκρατημένος στο σπίτι του, οι κοινωνίες παγκόσμια λειτούργησαν με σύνεση.

Αλλά αυτό δεν κράτησε περισσότερο από δυο μήνες. Από τις μέρες ήδη του γενικού λοκ ντάουν, είχε αρχίσει να εμφανίζεται το πως τα λάθος μυαλά μπορούν να διαστρεβλώσουν την πραγματικότητα. Ο Μπιλ Γκέιτς που πέντε χρόνια νωρίτερα είχε προβλέψει σε ένα σχετικό ντοκυμαντέρ ότι " δεν μιλάμε για το "αν", αλλά για το "πότε" θα ξεσπάσει μια πανδημία", έγινε για λόγους που μόνο ψυχιατρικά εξηγούνται και χωρίς κανένα στοιχείο, εκείνος που είχε δημιουργήσει την πανδημία. Στους επόμενους μήνες - που ίσως θα έπρεπε να μελετηθούν για το πως η μαζική κοινωνική παράκρουση είναι πολύ πιο γρήγορα μεταδοτική από οποιονδήποτε ιό - αυτή η μαζική παράκρουση πήρε διαστάσεις μιας άλλη διανοητικής "πανδημίας". Και το πως οι μάζες υιοθετούν και παρασύρονται από ότι ξεφουρνίσει ο κάθε άσχετος. Η αυθαίρετη ανάρτηση ενός πρώην ποδοσφαιριστή, που πλέον δούλευε σε χαμηλή ιεραρχικά διοικητική θέση - κάτι σαν κλητήρας-μιας από τις πιο γνωστές εταιρίες τηλεφωνίας στον κόσμο, ότι o κορωνοϊός μεταδίδεται μέσα από το σύστημα 5G, μια καινούργια τεχνολογική κατάσταση που θα διευκολύνει σε μεγάλο βαθμό την ζωή μας, έγινε σημαία για πολλούς που άρχισαν τότε να επιτίθενται σε πομπούς 5G. Ένα χρόνο μετά το ξέσπασμα την πανδημίας, όταν η πρόοδος της επιστήμης στην εποχή μας κατάφερε ευτυχώς να δημιούργησε ένα εμβόλιο για την πανδημία, αντί αυτό να φέρει μια ανακούφιση για την λύτρωση από αυτήν την πρώτη μάστιγα του 21ου αιώνα, έκανε ακόμη πιο βαθιά την κοινωνική παράκρουση. Ο Μπιλ Γκέιτς, που πρώτα ήθελε να μας καταστρέψει με τον ιό, τώρα ήθελε να μας καταστρέψει με το τσιπάκι που θα έβαζε στο εμβόλιο, το οποίο στην συνέχεια θα μας μετέτρεπε σε κροκόδειλους, σε ψάρια και σε οτιδήποτα ήθελε να σκεφτεί κανείς. Για τους παρανοημένους εκτός από τον Μπιλ Γκέιτς ήταν και η παγκόσμια ελίτ, που ήθελε να μας καθυποτάξει με το εμβόλιο.

Κανείς από την παρανοημένη παγκόσμια μάζα δεν μπορεί να απαντήσει στο ερώτημα για ποιο λόγο η "ελιτ" που θέλει να μας υποτάξει ή να μας ελέγξει ή δεν ξέρω τι άλλο, έπρεπε να μπει σε τέτοιο κόπο να φτιάξει μια πανδημία και μετά ένα εμβόλιο και δεν το έκανε μέσα από ένα αναλγητικό ή μέσα από ένα αγχολυτικό, από τα χάπια που καταναλώνονται σε τεράστιες ποσότητες παγκοσμίως.

Αλλά η λογική είχε πάει πια περίπατο, καθώς βλέπουμε συχνά εκπροσώπους της ιατρικής κοινότητας να πρωτοστατούν στην μεγέθυνση της παράκρουσης.

Και ο εμβολιασμός είχε πάρει πια μεταφυσικές διαστάσεις. Το εμβόλιο έγινε το όργανο του σατανά για τους θρησκόληπτους και ο μεγάλος εχθρός. Έγινε το "μπόλι" και το "τρύπημα". Ταυτοχρόνως ο κατανοητός φόβος για ένα καινούργιο εμβόλιο μεταβλήθηκε σε μεταφυσικό τρόμο και η δειλία μετατράπηκε σε επιθετική ιδεολογία.

Όλο αυτό το άγχος των παρανοημένων μετατράπηκε σε οργή που βρήκε διέξοδο μέσα από τα Μέσα Κοινωικής Δικτύωσης, που πλέον έγιναν πεδίο μάχης. Όμως αυτό έχει καταλυτικές επιπτώσεις. Έτσι όπως λειτουργούν τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης και καθώς, τα πιο αδύνατα μυαλά δεν μπορούν να ξεχωρίσουν τι είναι αξιόπιστο και τι όχι, μοιραία παρασύρονται από όποιον εξ ίσου ανόητο, αλλά το χειρότερο από όποιον κακόβουλο. Και έχει ενδιαφέρον το πόσο συνειδητή προσπάθεια γίνεται από εκείνη την μεριά της κοινωνίας που δοξάζει τον θάνατο και χαίρεται με την καταστροφή της ζωής.

Έτσι τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έχουν κατακλυστεί  από αναρτήσεις γεμάτες ύβρεις, μίσος, εμπάθεια και fake news. Και μαζί μ`αυτούς και οι αφελείς που βάζουν το λθαράκι τους. Ταλαντούχοι αλλά ανερμάτιστοι τενίστες, μαζί με καλές και εξ ίσου ανόητες ηθοποιούς με το όνομα ψαριού, αποτυχημένοι τραγουδιστές που νομίζουν ότι είναι επιστήμονες και πολιτικοί που με κάθε ανάρτηση τους δημιουργούν καινούργιο ρεκόρ χυδαιότητας, προσπαθούν να καταργήσουν 500 χρόνια επιστημονικής προόδου και να μας γυρίσουν στον Μεσαίωνα. Γιατί ο Μεσαίωνας αποτελεί παρελθόν για ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, αλλά ένα άλλο θα έκαιγε ευχαρίστως λοιμωξιολόγους στην πυρά.

Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης έπαψαν να είναι αυτό που λέει ο ορισμός τους και μεταβλήθηκαν σε Μέσα Κοινωνικής Αποσύνθεσης. Και μαζί με αυτούς και οι "εμπειρογνώμονες του καναπέ" που έχουν γνώμη για τα πάντα.

Θα έλεγε κανείς ότι σε πρώτη ανάγνωση η εικόνα που αντικρύζουμε καθημερινά στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης, είναι σε μεγάλο μέρος αποκρουστική. Από την άλλη μεριά, όσο και να μην μας αρέσει αυτό που βλέπουμε  και διαβάζουμε, μας αποκαλύπτει με ακρίβεια την αληθινή κατάσταση της κοινωνίας, σχεδόν σε όλες τις χώρες της Δύσης. Καλύτερα να γνωρίζεις την αλήθεια παρά να νομίζεις πως ζεις σε κάποιον άλλο καλύτερο κόσμο.

Όμως όλα αυτά τα λύνει σε κάποια στιγμή η ίδια η πραγματικότητα. Έχουν υπάρξει και άλλες περίοδοι όξυνσης και παραπλάνησης του κοινού, αλλά το διακύβευμα τότε ήταν συνήθως πολιτικό ή απλώς κοινωνικό. Σ` αυτήν την περίπτωση αυτό που φουντώνει δεν είναι κάποια πολιτική ή κοινωνική άποψη, αλλά η πανδημία που έρχεται πιθανόν όχι ως κυμα από το φθινόπωρο και μετά, αλλά ως τσουνάμι. Και αυτό που περιμένει στην άλλη άκρη, δεν είναι μια λάθος πολιτική που ίσως την μετανιώσουν κάποιοι, αλλά ο θάνατος.

Όπως είπαμε και πιο πάνω οι λάθος επιλογές έχουν συνήθως βαρύ τίμημα.

Το ποσοστό των εμβολιασμών έχει σώσει ήδη κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ζωές σε όλον τον κόσμο και κάποιες χιλιάδες στην Ελλάδα.

Αλλά ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει μείνει ακάλυπτο.

Ένα μικρό ποσοστό από αυτούς που όμως μεταφράζεται σε εκατοντάδες χιλιάδες σε όλον τον κόσμο και σε χιλιάδες στην Ελλάδα θα πληρώσει το τίμημα. 

Και δυστυχώς πολλοί από αυτούς θα το πληρώσουν με την ζωή τους...