04 Αυγούστου 2018

Μάτι | Η τραυματική εμπειρία ενός 44χρονου ανήλικου ηγέτη και της παρέας του

Αν κάτι μπορεί να πάει στραβά θα πάει, έλεγε ο Νόμος του Μέρφι, αλλά κανείς δεν δίνει μεγάλη σημασία. Η φωτιά που έκαψε άδικα τόσους ανθρώπους στο Μάτι συνεχίζει να καίει δικαίως τους ανήλικους κυβερνήτες.- Από τον Άρη Τερζόπουλο
Αν κάτι μπορεί να πάει στραβά θα πάει, έλεγε ο Νόμος του Μέρφι, αλλά κανείς δεν δίνει μεγάλη σημασία. Η φωτιά που έκαψε άδικα τόσους ανθρώπους στο Μάτι συνεχίζει να καίει δικαίως τους ανήλικους κυβερνήτες.- Από τον Άρη Τερζόπουλο
Ακόμη και χθες που πηγαίναμε να πάρουμε το πλοίο με τις κόρες μου, δεν αισθανόμουν ούτε ίχνος από την συνηθισμένη ευφορία που αισθάνεται κάποιος όταν ξεκινάει τις διακοπές του. Δεν είχα ούτε συγγενείς, ούτε φίλους, ούτε άλλα αγαπημένα προσώπα στο Μάτι, ώστε η τραγωδία να με αγγίξει προσωπικά. Αλλά ζούμε στην ίδια κοινωία όλοι και η ενσυνάισθηση για τις τραγωδίες των διπλανών μας είναι μέρος της κοινής μας ζωής. Ή τουλάχιστον θα έπρεπε να είναι.

Από την επόμενη της τραγωδίας, όταν άρχισαν να έρχονται στο φως, οι φοβερές σπαρακτικες ιστορίες, κάθε φορά που βλέπω μια μάνα ή έναν πατέρα με τα παιδιά τους ή μια γιαγιά κι ένα παπού με τα εγγόνια τους, το μυαλό μου πάει χωρίς να το θέλω εκεί. Σ` αυτούς που χάθηκαν και δεν θα ξαναζήσουν τέτοιες στιγμές.

Σήμερα το πρωί ενώ καθόμουν στο εστιατόριο από κάτω, πίνοντας τον καφέ μου, οι κόρεςμου, άφησαν τοσκυλάκι τους, ένα μικρό μαλτεζάκι σε μένα για να πάνε στην παραλία. Η Μπέλα, το Μαλτέζ, καθόταν στην καρέκλα δίπλα μου. Είχε ακόμη πολύ λίγο κόσμο. Μετά από λίγο πλησίασε μια κυρία γύρω στα 45-50 με ένα μικρό παιδάκι. Θα μπορούσε να είναι και δικό της, αλλά ήταν το εγγόνι της. Λίγο πιο πίσω είχαν φανεί και οι γονείς του μικρού , ένα νεαρό ζευγάρι. Ο μικρός που δεν πρέπει να είχε κλείσει ακόμη τα δυο του χρόνια, ήθελε να παίξει με την Μπέλα, ή απλώς να την χαϊδέψει, όπως κάνουν συχνά τα νήπια αυτής της ηλικίας. Η γιαγιά του τον κράτησε λίγο πιο πίσω, επιφυλακτικά. "Μην ανησυχείτε" της είπα" η Μπέλα είναι ήσυχη, ούτε δαγκώνει, ούτε κάνει ξαφνικά". Ο μικρός έφερε το προσωπάκι του κοντά στην Μπέλα". "Δεν είναι ανάγκη και να την φιλήσεις" του `είπα, αλλά προφανώς ακόμη δεν κααταλάβαινε τι του έλεγα. Η γιαγιά του κούνησε το κεφάλι της. " Είναι συνηθισμένος από μικρός με τα σκυλιά" είπε " είχαμε κι εμείς ένα ροτβάϊλερ, αλλά δυστυχώς κάηκε". Κατάλαβα... δεν χρειαζόταν να πει τίποτα άλλο. "Στο Μάτι ε; Ελπίζω να μην είχατε άλλες απώλειες" της είπα. Κούνησε το κεφάλι της. "Είμαστε πολύ τυχεροί" μου είπε "μένουμε στο Μάτι, αλλά την Δευτέρα λείπαμε τυχαίως. Αν δεν λείπαμε, πιθανόν να μην ήμασταν εδώ σήμερα. Η φωτιά έκαψε όλα τα σπίτια δίπλα μας, αλλά όχι το δικό μας. Μόνο στον κήπο μπήκε λίγο, αλλά οι θερμοκρασίες ήταν τόσο μεγάλες, που το σκυλί κάηκε, χωρίς καν να το αγγίξει η φωτιά".

Μετά από λίγο πέρασαν από δίπλα τους φεύγοντας. Έτρωγαν. Το νεαρό ζευγάρι, με τον μικρό γιο τους και η γιαγιά. "Καλή όρεξη" του είπα. "Ευχαριστούμε" είπαν. Χαμογέλασαν, αλλά το χαμόγελο τους ήταν σοβαρό και σκεπτικό. Δεν χρειαζόταν και πολύ για να καταλάβεις. Δύσκολα θα ξεχάσουν το χέρι της μοίρας, που πέρασε, αλλά δεν τους άγγιξε.

Λίγο αργότερα άνοιξα το κομπιούτερ. Είχε διάφορε ειδήσεις και μαζί και μια πρόσφατη δήλωση του Πολλάκη: "Το σύνολο των μηχανισμών του κράτους λειτούργησε αποτελεσματικά, αλλά ο αριθμός των νεκρών θόλωσε την εικόνα". Τι είναι αυτά που λέει; Τι είναι αυτά που λένε; "Τι σόι άνθρωποι είναι αυτοί" έγραψε προχθές ο Χρήστος Χωμενίδης. Τι σόι άνθρωποι είναι αυτοί πραγματικά. "Ο αριθμός των νεκρών θόλωσε την εικόνα".... Κάτι σαν τα μυγάκια στο παρμπρίζ  όταν τρέχεις στην Εθνική οδό. "Μόνο πέντε πνίγηκαν" είχε πει ο Καμμένος στους εβρόντητους κατοίκους στο Μάτι, που του έλεγαν πως γλύτωσαν από τι φλόγες και από τη θάλασσα.

Το σόι άνθρωποι είναι αυτοί;

Λένε πως το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι. Αλλά εδώ βρωμάει και από την ουρά.

Το Κεφάλι του Ψαριού. Ο Τσίπρας. Όπως παλιότερα έλεγαν το Αυγό του Φιδιού. Μόνο η κατεύθυνση της "ιδεολογίας" αλλάζει.

Τι θα έλεγα στονΤσίπρα αν τον συναντούσα;. Δεν θα του μιλούσα πολιτικά. Η πολιτική "καίει" τους ανθρώπους πολύ γρήγορα. Τους μεταλλάσσει όταν είναι φτιαγμένοι από φτηνό μέταλλο. Μια και λόγω διαφοράς ηλικίας θα μπορούσα να είμαι και πατέρας του, θα του μιλούσα απλώς σαν ένας μεγαλύτερος κάποιος. Ούτε φίλος, ούτε εχθρός. Τι θα του έλεγα;

"Τί είναι αυτά που λες; Τί είναι αυτά που κάνεις;" θα του έλεγα. "Πότε θα συνέλθεις παιδί μου. Πότε θα μεγαλώσεις; Πότε θα ωριμάσεις; Πότε θα γίνεις άντρας;"

Άντρας. Δύσκολη και περίεργη λέξη. Στην αρχαία ελληνική μορφή της ήταν "ανηρ", που είναι σύνθετη λέξη και απότολείται από το πρόθεμα "α" και την ρίζα "νηρ". Η καταγωγή της κατάληξης προέρχεται από το "νερ" μια λέξη με αρχαία, πιθανόν ινδοευρωπαϊκή προέλευση, που σημαίνει "ισχυρός, δυνατός". Το πρόθεμα"α" στην αρχή δεν έχει αφαιρετική, αρνητική έννοια, αλλιώς θα σήμαινε "αυτός που δεν είναι δυνατός". Έχει έννοια επιτακτική. Δηλαδή Α-νηρ σημαίνει "αυτός που πρέπει να είναι δυνατός". Το να γεννηθείς άντρας δεν σημαίνει, όπως πολύ καλά γνωρίζουμε, ότι κάποιος είναι και δυνατός. Σημαίνει ότι για να επιτελέσεις τον ρόλο του φύλου σου πρέπει να είσαι δυνατός. Δεν είναι όμως η μυϊκή δύναμη εκείνη που κυρίως κάνει τον άνδρα.

 Αυτό που κάνει τον άνδρα είναι η ηθική του δύναμη και ο τρόπος που αντιμετωπίζει τις δυσκολίες.

Τι θα έκανε λοιπόν αν κάποιος άνδρας, με την ηθική έννοια της λέξης, βρισκόταν στην θέση του Τσίπρα εκείνη την μοιραία βραδιά. Κατ` αρχάς δεν θα έφευγε στις 2 το μεσημέρι για να πάει να πάρει ένα βραβείο στην Βοσνία, για την συμφωνία με τα Σκόπια, την ώρα που ήδη η φωτιά είχε γίνει επικίνδυνη στην Κινέτα. Όταν καίγεται ο τόπος σου δεν πας σε γιορτές και πανηγύρια. Αλλά έστω ότι πήγαινε και τελικά ανγκαζόταν να γυρίσει κακήν κακώς, όταν ήταν φανερό ότι η πυρκαγιά στην Πεντέλη είχε αρχίσει να παίρνει διαστάσεις τραγωδίας. 

Αυτό που θα έκανε λοιπόν ένας άνδρας εκείνο το βράδυ, την ώρα ας πούμε που άρχισε εκείνη η τραγική σύσκεψη, ενώ ήδη γνώριζαν ότι υπήρχαν θύματα δεν θα πήγαινε σε σύσκεψη. Ένας άντρας θα πήγαινε κοντά στον τόπο της τραγωδίας. Και αν δεν μπορούσε να πάει ακριβώς εκεί,γιατί ίσως ο χώρος ήταν ακόμη πολύ επικίνδυνος από την φωτιά που είχε καταβροχθίσει ανθρώπους και σπίτια, θα πήγαινε στο λιμάνι της Ραφήνας, εκεί που είχαν ήδη αρχίσει να φτάνουν αυτοί που διασώθηκαν από τις λέμβους. Όχι του λιμενικού όπως φάνηκε και στις εικόνες, αλλά από τα διάφορα ιδιωτικά σκάφη που έσπευσαν εκεί. Θα πήγαινε και θα αγκάλιαζε αυτούς που έβγαιναν σιωπηλοί καθώς ακόμη δεν μπορούσαν να μιλήσουν από το σοκ. Θα τους έδειχνε ότι συμπάσχει και ότι είναι εκεί. Ότι καταλαβαίνει τι θα πει θάνατος.

Δεν θα συσκεπτόταν με τους επιτελείς του, κάνοντας ανόητες ερωτήσεις: "Και τι ώρα πετάνε τα αεροπλάνα;". Δεν θα σκέφτονταν εκείνην την ώρα ποιον "εχθρό" θα ανακάλυπταν αυτή τη φορά για να του φορτώσουν την ευθύνη. 

Ο Τσίπρας δεν ήταν ποτέ έτοιμος για να κυβερνήσει. Ούτε τότε που ανέλαβε για πρώτη φορά την διακυβέρνηση, ούτε και τώρα που το γλυκό χάδι της εξουσίας, έχει διαβρώσει ακόμη περισσότερο τον χαρακτήρα του. Είχε πάντα πολλά προβλήματ διανοητικής φύσης και περισσότερο από αυτά είχε πολλά προβλήματα χαρακτήρα που προφανώς τώρα έχουν γίνει χειρότερα. Όταν το ψέμα δεν είναι καν η δεύτερη, αλλά η πρώτη φύση σου, κάποια στιγμή θα βρεθείς μετέωρος.

Οι κοινωνίες συγχωρούν πολλά στους πολιτικούς. Συγχωρούν και τι αυταπάτες και τα ψέματα. Συγχωρούν και τα λάθη και τις παραλήψεις. Συγχωρούν και την ανικανότητα και τα προβλήματα του χαρακτήρα.

Δεν συγχωρούν μόνο δυο πράγματα. 

Δεν συγχωρούν την δειλία του ηγέτη. 

Και δεν συγχωρούν την έλλειψη σεβασμού στους νεκρούς.

Αλλά στο πως εξελίχτηκε όχι η διαχείριση της ίδιας της πυρκαγιάς, όπου έγιναν κεφαλαιώδη σφάλματα, αλλά στο πως εξελίχτηκε η επικοινωνιακή διαχέιριση μετά την τραγωδία, ο Τσίπρας δεν ήταν μόνος του. Ήταν και η παρέα του. Αυτοί που κατάστρωναν τις άμεσες αλλά και τις επόμενες κινήσεις.

Για αυτό και αν γινόταν θα έλεγα κάτι και στο Δημήτρη Τζανακόπουλο και στον Νίκο Παππά και στον Θανάση Καρτερό, που είναι οι βασικοί καθοδηγητές της επικοινωνιακής πολιτικής της κυβέρνησης.

Τι θα έλεγα λοιπόν σ` αυτούς:

Δεν βρισκόμαστε ούτε στην Σοβιετική Ένωση του Στάλιν, ούτε στην Χιτλερική Γερμανία του Γκαίμπελς, που και οι δυο στο επίπεδο της επικοινωνίας, δημιούργησαν τα σχετικά σύγχρονα πρότυπα της διαστρέβλωσης της πραγματικότητας και της δημιουργίας φανταστικών εχθρών για να εξουσιάζουν τις καθυστερημένες μάζες.

Με δυο διαφορές. Η δική τους εκδοχή της διαστρέβλωσης της πραγματικότητας, που την είδαμε και τώρα να εκφράζεται από φιλικά Μέσα και πολλά πληρωμένα τρολς του διαδικτύου και της ενημέρωσης, είναι τόσο χοντροκομμένη και χωρίς βάθος, που μόνο ως καρικατούρα θα μπορούσε να την χαρακτηρίσει κανείς. Η δεύτερη διαφορά είναι ότι δεν ζούμε σε ολοκληρωτικό καθεστώς-τουλάχιστον όχι ακόμη- έστω κι αν αυτό είναι πολύ θελκτικό για κάποιους.

Η Ιστορία γράφει, αλλά και παραμένει για μελλοντική ανάγνωση.

Η Ιστορία καταγράφει και τους Λεωνίδες.

Αλλά καταγράφει και τους Εφιάλτες.