Έχω την συνήθεια πολλές φορές να βλέπω την πραγματικότητα, κάπως διαφορετικά από τον κανονικό τρόπο που την βιώνουμε. Κάνοντας φανταστικές υποθέσεις που άλλες φορές έχουν στοιχεία ρεαλισμού και άλλες όχι. Για παράδειγμα, όταν γεννήθηκαν οι κόρες μου-το έχω ξαναγράψει αυτό-είχα μια διπλή «εντύπωση». Από την μια μεριά ζούσα την κανονική ζωή μου, με ότι συνέβαινε εκεί, αλλά συγχρόνως- και αυτό είναι ρεαλιστικό- είχα την επίγνωση ότι εκείνη τη στιγμή, μετατρεπόμουν τόσο εγώ, όσο και η συνολική εμπειρία της στιγμής, σε μια μελλοντική ανάμνηση για τις κόρες μου. Αυτό συμβαίνει γενικά και όχι μόνο για τα παιδιά μας. Εμείς ζούμε αυτό που ζούμε, αλλά ταυτόχρονα γινόμαστε μια έντονη ή λιγότερο έντονη ανάμνηση στο μυαλό κάποιου ή κάποιας άλλης. Εκείνο που κάνει πιο έντονη την παρουσία μας ως ανάμνηση στο μυαλό των παιδιών μας, είναι η ένταση του «γονεϊκού συνδρόμου», καθώς οι συμπεριφορές μας για τα παιδιά μας-μέχρι κάποιο σημείο τουλάχιστον- έχουν ισχύ «νόμου» για την ζωή τους.

Εκείνες τις μέρες πριν ξεκινήσουμε για την Πράγμα, έβλεπα μια σειρά στο Netflix, το BreakingBad . Πολύ ωραίο και πολύ έξυπνο. Να το δείτε αν τύχει. Επειδή λοιπόν πολύ συχνά πήγαινα μπρος πίσω τον κέρσορα για να ξαναδώ κάποια σκηνή, η εμπειρία καταγράφηκε στο μυαλό μου. Ο κέρσορας να πηγαίνει μπρος πίσω. Καθώς λοιπόν βρισκόμασταν στην αίθουσα αναμονής για να φύγουμε το μυαλό μου εφάρμοσε την ανάμνηση με τον κέρσορα, πάνω στην εμπειρία της στιγμής. Έτσι λοιπόν είχα την εντύπωση, ότι ο πραγματικός μου χρόνος και τόπος βρίσκονταν έξω από την εμπειρία της στιγμής, αλλά από κάπου αλλού και είχα απλώς τοποθετήσει τον κέρσορα σ’ αυτό το χρονικό σημείο. Ότι δηλαδή εγώ βρισκόμουν σε κάποιο άλλο σημείο στον χώρο και στον χρόνο και «έπαιζα» με κάποιον μεταφυσικό κέρσορα το ταξίδι μας.

Αυτό ακριβώς κάνει και την εμπειρία ενός ταξιδιού, μοναδική. Κατά κάποιο τρόπο η εμπειρία ενός ταξιδιού, μας μεταφέρει σε κάποιον χρόνο και τόπο, έξω από την συνέχεια του βιώματος της ζωής μας. Είναι επίσης η καλύτερη ευκαιρία για να αποτιμήσουμε αυτά που μας συμβαίνουν. Τα ταξίδια όπως και ο τρόπος που κοιμόμαστε αποτελούν μια ακριβή καταγραφή της συγκεκριμένης στιγμής μας. Μας επιτρέπουν να καταλάβουμε την σημασία που έχουν για τη ζωή μας αυτοί που ταξιδεύουν μαζί μας και αυτοί που δεν ταξιδεύουν μαζί μας. Τι έχουμε και τι μας λείπει.

Είναι τα ταξίδια μια «αγκύλη» στον χρόνο απομονωμένη και αποκαλυπτική.

Η Πράγμα αποτελεί και αυτή μια «αγκύλη» στον χρόνο, που κατάφερε να διατηρήσει το ταξίδι της στην Ιστορία. Φτάσαμε ένα συννεφιασμένο απόγευμα με αρκετό αέρα και λίγο μετά την προσγείωση βρεθήκαμε στο κέντρο της πόλης εκεί που ο πύργος με το αστρονομικό ρολόι δεσπόζει πάνω από την κεντρική πλατεία. Αυτό το περίεργο μνημείο, που περιγράφει το ιδιόρρυθμο σκεπτικό όσων έμεναν εδώ στην διάρκεια των αιώνων. Στα τσέχικα το όνομα της πόλης Praha, όπως γράφεται, σημαίνει «κατώφλι» και αυτό μοιάζει με έναν αυτοσαρκασμό που ποτέ δεν διαψεύστηκε. Η Πράγμα έμεινε για πάντα σε κάποιο «κατώφλι». Δεν έγινε ποτέ το «σαλόνι», όπως έγινε για παράδειγμα το Παρίσι, το Λονδίνο και η Ρώμη. Μόνο για κάποια σύντομη χρονική στιγμή, όταν ο πιο γνωστός ηγεμόνας της, ο Κάρολος Δ΄, βασιλιάς της Βοημίας τότε, έγινε στην συνέχεια Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας η Πράγα πέρασε από το «κατώφλι» στο «σαλόνι», καθώς η Πράγα έγινε η πρωτεύουσα της πιο μεγάλης Αυτοκρατορία εκείνης της εποχής. Αλλά η παραμονή της στο "σαλόνι" της Ευρώπης κράτησε μόνο για λίγο. Ο επόμενος Αυτοκράτορας μετέφερε την πρωτεύουσα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας στην Βιένη και έτσι η Πράγα ακολούθησε την απομονωμένη της μοίρα. Και πληθυσμός της απογοητευμένος από αυτήν την στροφή της μοίρας την εγκατέλειψε. Από τις 60.000 ο πληθυσμός της μειώθηκε στις 20.000.

Ο Κάρολος Δ΄, ήταν και ο ηγεμόνας που άφησε περισσότερο από κάθε άλλον το στίγμα του πάνω στα μνημεία της πόλης και το πρόσωπο που δεσπόζει στην Ιστορία της. Εκτός από την μεγάλη αγάπη του για τις επιστήμες όμως ο Κάρολος Δ΄, είχε και ένα μεγάλο πάθος. Την Αστρολογία. Γι’ αυτό δεν έκανε και τίποτα σημαντικό χωρίς να συμβουλευτεί τους αστρολογικούς χάρτες του. Αυτό είναι πολύ εμφανές και στην κατασκευή της πιο ονομαστής γέφυρας της πόλης πάνω από τον ποταμό Μολδάβα και στο σημείο που ενώνει την Παλιά Πόλη με τη Νέα Πόλη-η οποία δεν είναι καθόλου νέα. Είναι απλώς λίγο νεότερη από την παλιά. 

Για να φτιάξει λοιπόν την περίφημη γέφυρα του ο Κάρολος συμβουλεύτηκε τους Αστρολόγους του οι οποίοι του υπέδειξαν όχι μόνο τον χρόνο, ή τον μήνα ή την μέρα, αλλά και το λεπτό που έπρεπε να μπει ο θεμέλιος λίθος. Στις 5:31 στις 9 Ιουλίου 1357, Αν βάλεις όλους αυτούς του αριθμούς στη σειρά, τότε προκύπτει ο αριθμός: 1357.9.7.531, ο οποίος διαβάζεται και με τη ανάποδη φορά.

Η σχέση της Πράγας τόσο με την επιστήμη όσο και με την Αστρολογία, είναι εμφανής και στο περίφημο  Αστρονομικό Ρολόι της, που οι Τσέχοι το ονομάζουν Orloj, που προφέρεται «Ορλόι», από την ελληνική λέξη Ωρολόγιον. Όπως λέει και η ιστορία :  Η αρχική κατασκευή του Αστρονομικού Ρολογιού στη βάση του γοτθικού πύργου του Δημαρχείου της Πράγας υπολογίζεται ότι πραγματοποιήθηκε το 1410 επί βασιλείας Βενσεσλάου (Βάτσλαβ) Δ΄ (1378-1419) από τον ονομαστό ωρολογοποιό Νικόλαο του Κάνταν (Mikulas Kadan). Φαίνεται όμως ότι ο Νικόλαος βασίσθηκε στις συμβουλές και αστρονομικές γνώσεις του  Γιαν Όντρεγιοφ, του επονομαζόμενου Σίντελ. Ο Όντρεγιοφ ήταν καθηγητής των  Μαθηματικών και της Αστρονομίας στο Πανεπιστήμιο Καρόλου της πόλης. Κατά την περίοδο αυτή κατασκευάσθηκε η πρώτη και βασική αστρονομική «ωρολογοπλάκα» με το μηχανισμό της, ενώ 80 χρόνια αργότερα, το 1490, προστέθηκε και η ημερολογιακή περιστρεφόμενη πλάκα. Η όλη κατασκευή ολοκληρώθηκε τότε από τον ονομαστό αρχιτεχνίτη ωρολογοποιό  Γιαν Χάνους του Ρόδου (Jan Hanus Ruze) και το βοηθό του, τον Γιάκουμπ Τσεχ. Λέγεται μάλιστα ότι προκειμένου να μη επαναλάβει ο Χάνους σε κάποια άλλη πόλη αυτό το αριστούργημά του, οι δημοτικοί σύμβουλοι της Πράγας αποφάσισαν να τον τυφλώσουν!

Την μέρα που φτάσαμε στην Πράγα, το Αστρονομικό Ρολόι είχε κλείσει για δεύτερη φορά στην ιστορία του, καθώς έπρεπε να γίνουν κάποιες αναγκαίες εργασίες συντήρησης. Η πρώτη φορά που σταμάτησε να χτυπά το ρολόι ήταν στην διάρκεια του Δεύτερου Παγκόσμιου Πόλεμου όταν η πόλη βομβαρδίστηκε κατά λάθος από τα συμμαχικά αεροπλάνα που πήγαιναν να ισοπεδώσουν την Δρέσδη. Οι Σύμμαχοι ζήτησαν συγνώμη εκ των υστέρων γι αυτόν τον βομβαρδισμό αλλά εν τω μεταξύ είχαν πληγεί 600 από τα κτίρια της πόλης, τα οποία στην συνέχεια ξαναχτίστηκαν στην μορφή που είχαν πριν τον βομβαρδισμό.

Καθώς λοιπόν το ρολόι δεν λειτουργούσε δεν είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε το θέαμα που συγκεντρώνει χιλιάδες τουρίστες στην πλατεία για να παρακολουθήσουν τις μορφές που ξεπροβάλουν γύρω από το ρολόι με επικεφαλής τον Χάρο και τους 12 Αποστόλους και άλλες μορφές, κάθε φορά που το ρολόι δείχνει τις ακέραιες ώρες από τις 8 το πρωΐ μέχρι τις 8 το βράδυ. Το Αστρονομικό Ρολόι της Πράγας, δεν δείχνει με απόλυτη ακρίβεια μέσα στους αιώνες , τις ώρες, αλλά και τις φάσεις της Σελήνης και του Ήλιου και άλλων ουρανίων σωμάτων. Επίσης και τη σχέση που έχουν οι φάσεις των ουρανίων σωμάτων με τα Ζώδια του Ζωδιακού Κύκλου, καθώς εκτός από τον Κάρολο, η Αστρολογία ήταν μια αγάπη και για τους κατοίκους της Πράγας.

Παρ’ όλο που στην Πράγα βρίσκεται μια από τις μεγαλύτερες Βασιλικές του κόσμου, ο Καθεδρικός ναός του Αγίου Βίτου, ένα εντυπωσιακό μνημείο που ολοκληρώθηκε σταδιακά μέσα σε έξι αιώνες, οι Τσέχοι δεν το έχουν πολύ με την θρησκεία.  Μπορεί η γέφυρα του Καρόλου να είναι διακοσμημένη με θρησκευτικές παραστάσεις, αλλά μόνο το 37 % του πληθυσμού δηλώνουν ένθεοι, κυρίως καθολικοί. Το υπόλοιπο 63% δηλώνουν

 άθεοι ή αγνωστικιστές. Και όπως φαίνεται και από τις συζητήσεις τους δεν μπορούν να ξεχάσουν το περιστατικό στην πρώτη περίοδο του καθολικισμού. Τότε η καθολική εκκλησία είχε καλέσει τους κατοίκους της Πράγας και τους έδωσε δυο επιλογές. Ή να γίνουν καθολικοί ή να θανατωθούν. Δεν αφήνει και πολλές μια τέτοια αναγκαιότητα αλλά αφήνει μνήμες.

Αλλά και η σύγχρονη ιστορία της Πράγας είναι γεμάτη αναγκαιότητες χωρίς επιλογές: Τον Σεπτέμβριο του 1938, υπό την απειλή πολέμου, ο Χίτλερ προσάρτησε στη Γερμανία τη Σουδητία, περιοχή της δυτικής Τσεχοσλοβακίας, με συμπαγή γερμανική μειονότητα 3.500.000 ατόμων. Ο πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Νέβιλ Τσάμπερλεν, σαφής υποστηρικτής της πολιτικής του «κατευνασμού» (appeasement) , υπέγραψε με τη Γερμανία τη Συμφωνία του Μονάχου, σύμφωνα με την οποία η Σουδητία αποδιδόταν στη Γερμανία, με αντάλλαγμα την υπόσχεση να μην προσαρτηθεί περισσότερο τσεχικό έδαφος, πράγμα που καταστρατηγήθηκε έξι μήνες αργότερα, όταν τον Μάρτιο του 1939 ο Χίτλερ κατέλαβε ολόκληρη την Τσεχοσλοβακία.

Μετά το τέλος του πολέμου η Τσεχοσλοβακία πέρασε στην επιρροή του Σοβιετικού μπλοκ, που παρά το ότι είχε την δική της Κυβέρνηση, όπως και όλα τα άλλα μέλη του σοβιετικού μπλοκ ουσιαστικά βρισκόταν υπό κατοχή. Αυτό το κατάλαβαν πολύ καλά οι Τσεχοσλοβάκοι κάποια χρόνια αργότερα, το 1968. Ήταν στις 5 Ιανουαρίου 1968 όταν ηγέτης της Τσεχοσλοβακίας έγινε ο Αλεξάντρ Ντούμπτσεκ. Μαζί με άλλα μέλη της κυβέρνησης του επιχείρησαν να φιλελευθεροποιήσουν το σοβιετικό μοντέλο δημιουργώντας έναν «σοσιαλισμό με ανθρώπινο πρόσωπο». Ήταν μια κίνηση με μεγάλη λαϊκή αποδοχή που έμεινε στην Ιστορία ως «Η Άνοιξη της Πράγας». Οι φιλελεύθερες μεταρρυθμίσεις του έδωσαν προς στιγμή την εντύπωση πως κάτι μπορούσε να αλλάξει στα κομμουνιστικά κράτη. Όμως ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, Λεοντίντ Μπρέζνιεφ είχε άλλη γνώμη. Έτσι τα μεσάνυχτα της 20^ης Αυγούστου 1968 τα τανκς της Σοβιετικής Ένωσης και των άλλων μελών του συμφώνου της Βαρσοβίας εισέβαλαν στην Πράγα, απέκτησαν τον έλεγχο της και περικύκλωσαν το κοινοβούλιο. Λίγο πριν συλληφθεί ο Αλεξάντρ Ντούμπτσεκ, ζήτησε από τους κατοίκους της Πράγας και της υπόλοιπης Τσεχοσλοβακίας να μην αντισταθούν, καθώς γνώριζε πως θα επρόκειτο για μια άσκοπη αιματοχυσία.

Η Τσεχοσλοβακία απελευθερώθηκε λίγο μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου το 1989. Το 1992 η πρώην Τσεχοσλοβακία με μια ειρηνική διαδικασία που ονομάστηκε «βελούδινο διαζύγιο», χωρίστηκε στην Δημοκρατία της Τσεχίας με πρωτεύουσα την Πράγα και στην Δημοκρατία της Σλοβακίας. Κάποια χρόνια αργότερα και με ένα δημοψήφισμα όπου το «ναι» πήρε 75% η Τσεχία εντάχθηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε πως το 80% δεν θέλει την ένταξη στο ευρώ. Παρ’ όλα αυτά οι περισσότεροι πιστεύουν ότι με κάποιο τρόπο θα τους βάλουν στο ευρώ θέλουν δεν θέλουν.

Η μακροχρόνια κατοχή πρώτα από τον Χίτλερ και μετά από την Σοβιετική Ένωση έχει δημιουργήσει μια έντονη δυσπιστία στους πολιτικούς και οι περισσότεροι θεωρούν ότι οι πολιτικοί είναι διεφθαρμένοι. Δεν είναι λίγοι αυτοί που λένε πως ο Πρόεδρος της χώρας είμαι μέθυσος και πως σε κάθε επίσημη συνάντηση φοβούνται πως θα πει κάτι για να τους εκθέσει. Πριν από λίγο καιρό μας είχε περιβάλει και μας όταν είχε δηλώσει πως «Η Τσεχία θα μπει στο ευρώ, όταν φύγει η Ελλάδα» μια δήλωση που είχε προκαλέσει αντιδράσεις τότε. Δεν ξέρω αν οι πολιτικοί της Τσεχίας είναι διεφθαρμένοι σε καθημερινό μικροεπίπεδο όμως είναι καλύτερα να προσέχει κανείς τις συναλλαγές του. Ένας ταξιτζής για μια απόσταση ενός χιλιομέτρου ζήτησε 50 ευρώ και όταν του είπαμε «δυο λεπτά να ρωτήσουμε τι λέει και το ξενοδοχείο» το κατέβασε στα 25. Η κανονική τιμή θα ήταν κάτι πάρα πάνω από 10 ευρώ. Και αυτό συμβαίνει συχνά όταν κάνετε συναλλαγές που πληρώνετε με ευρώ και σας δίνουν ρέστα σε κορώνες που είναι και το νόμισμα τους.

Η Πράγα με 1.200.000 κατοίκους είναι μια σχετικά μικρή πόλη, αλλά αυτό δεν την εμποδίζει με 6.500.000 επισκέπτες τον χρόνο να είναι ο 9^ος δημοφιλέστερος προορισμός στην Ευρώπη και ο 20^ος στον κόσμο.

Μου αρέσει να περπατάω γενικά, αλλά αυτό είναι για μένα απαραίτητο όταν βρίσκομαι σε μια ξένη πόλη και ιδίως μια πόλη που δεν έχεις ξαναεπισκεφτεί. Το περπάτημα σε βοηθάει να καταλάβεις καλύτερα τον παλμό και τον ρυθμό της. Καμιά φορά και την ψυχή της. Η Πράγα μου φάνηκε διακριτική, ήσυχη και λίγο στεναχωρημένη. Ίσως να είναι και τα πολλά χρόνια που πέρασε με ξένη κατοχή χωρίς να είναι ελεύθερη να αποφασίσει για την μοίρα της. Έχει μια αδιόρατη ευγενική μελαγχολία η Πράγα. Εκείνη που ίσως έκανε τον Φραντς Κάφκα να γράψει τα περίφημα ζοφερά μυθιστορήματα του. Μπορεί πάλι να είναι και η ιδέα μου.

Την επόμενη μέρα μετά την επιστροφή, όταν πάλι έκανα μια βόλτα με τα πόδια εδώ μου μένω διαπίστωσα ότι μου έλειπαν οι βόλτες στην Πράγα.

Η γοητεία της Πράγας είναι διακριτική αλλά μένει.

Όπως όταν γνωρίζεις κάποιο καινούργιο πρόσωπο και μετά από κάποιες μέρες διαπιστώνεις ότι είναι στο μυαλό σου. Οι πόλεις είναι σαν τις γυναίκες εξ άλλου. Πρέπει να τις γνωρίσεις με αργό ρυθμό αν θέλεις να τις γνωρίσεις καλά.

Κάθε φορά που κάνουμε κάτι, όπως όταν φεύγουμε από μια πόλη, δεν ξέρουμε αν είναι η τελευταία φορά που βλέπουμε αυτήν την εικόνα. Η Πράγα δεν είναι κοντά σε κάποιο κέντρο. Είναι στο «κατώφλι» όπως λέει και το όνομα της. Δεν περνάς τυχαία από εκεί.

Μου έχει μείνει όμως αυτή η εικόνα από το ποτάμι, πάνω από την γέφυρα του Καρόλου κοιτάζοντας τους κατακόρυφους πύργους της εκκλησίας του Αγίου Βίτου στην κορυφή του λόφου με τα κάστρα…

Είναι μέρος της καρδιάς η Πράγα.-