07 Μαΐου 2023

Γιάννης Ρίτσος | Το γέλιο είναι η μουσική της ψυχής

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γέλιου, στις 7 Μαΐου, ας δούμε τί έχουν πει μεγάλες προσωπικότητες για το γέλιο- ανάμεσά τους ο Αριστοτέλης, ο Σίγκμουντ Φρόυντ, ο Γιάννης Ρίτσος- και ποιά είναι τα οφέλη του.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Γέλιου, στις 7 Μαΐου, ας δούμε τί έχουν πει μεγάλες προσωπικότητες για το γέλιο- ανάμεσά τους ο Αριστοτέλης, ο Σίγκμουντ Φρόυντ, ο Γιάννης Ρίτσος- και ποιά είναι τα οφέλη του.

"Το γέλιο ελευθερώνει τον αγροίκο από τον φόβο του διαβόλου, γιατί μες στη γιορτή των τρελών και ο διάβολος φαίνεται φτωχός και ηλίθιος, κι επομένως ελέγξιμος. Αυτό το βιβλίο, όμως, μπορεί να διδάξει ότι η απελευθέρωση από τον φόβο του διαβόλου είναι σοφία.”

Το απόσπασμα είναι από το εξαιρετικό βιβλίο, “Το Όνομα του Ρόδου” του Ουμπέρτο Έκο. Ο γηραιός μοναχός της Μονής, θέλει να κρατήσει μυστικό το κείμενο του Αριστοτέλη - το οποίο είναι αφιερωμένο στην κωμωδία- φοβούμενος μήπως ανατραπεί η πίστη του κόσμου.

Για τον Αριστοτέλη, η τάση του γέλιου είναι αγαθή δύναμη, καθώς κι ελευθερία από τα δεσμά της εξουσίας.

Θεωρεί ότι οι άνθρωποι πρέπει να γελάνε και πως μέσα από το γέλιο και τη διακωμώδηση, θα πρέπει να ασκούν κριτική στις εξουσίες, στους φαντασμένους, στον ίδιο τους τον εαυτό.

Στη Βίβλο αναφέρεται ότι “το καλύτερο φάρμακο είναι η χαρούμενη καρδιά”, και το γέλιο, αναμφίβολα την ευφραίνει.

 Οι Αρχαίοι Έλληνες το είχαν θεοποιήσει και θεωρούταν σπουδαίο μέσο που ενίσχυε την ψυχική, πνευματική σωματική υγεία και αρμονία. Λέγεται, μάλιστα, πως η θεά του Έρωτα, Αφροδίτη, το χάρισε ως δώρο στους ανθρώπους, μαζί με τον πόθο και την ηδονή.

 Στη σύγχρονη εποχή, οι περισσότεροι, ίσως ισχυριστούν ότι με την πληθώρα προβλημάτων που αντιμετωπίζουμε καθημερινά, το γέλιο είναι πολυτέλεια.

Σύμφωνα με έρευνα του Dr Michael Titze- Γερμανού ψυχολόγου - τη δεκαετία του ‘50, οι άνθρωποι γελούσαν κατά μέσο όρο 18 λεπτά την ημέρα, ενώ σήμερα, μόλις 4-6 λεπτά.

Αν αναλογιστούμε, όμως, πόσο μπορεί να μας οφελήσει, ίσως βρούμε τον τρόπο να εντάξουμε και πάλι το γέλιο στη ζωή μας. Άραγε, πώς θα ήταν ένας κόσμος γεμάτος από Αριστοφάνη, Τσάπλιν ή Καραγκιόζη;

To γέλιο...

...είναι ένα ακαταμάχητο προσόν. Είναι οι μικρές ανάσες τις καθημερινότητάς μας.

...είναι η κινητήρια δύναμη για να ανταπεξέλθουμε με χιούμορ τις δύσκολες καταστάσεις που εμφανίζονται στο δρόμο μας.

Ενσωματώνοντάς το στη ζωή μας, δίνουμε στον εαυτό μας τη δυνατότητα να αλλάξει ριζικά τον τρόπο που αντιμετωπίζει τις όποιες δυσκολίες και να χαλαρώσει από το συσσωρευμένο στρες.

...οφελεί σε μεγάλο βαθμό την υγεία καθώς έχει άμεση επίδραση στο ανοσοποιητικό μας σύστημα. Βοηθά στη δημιουργία νέων περισσότερων κυττάρων που είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση λοιμώξεων.

...βελτιώνει σημαντικά την επικοινωνία μας με όσους συναναστρεφόμαστε, υποστηρίζουν οι κοινωνιολόγοι.  Όταν γελάμε γινόμαστε πιο ελκυστικοί από όσους δείχνουν θυμωμένοι και δυστυχισμένοι. Οι χαρούμενοι και αισιόδοξοι άνθρωποι ακτινοβολούν θετική ενέργεια και έλκουν πολύ περισσότερο τους άλλους. Με αυτό τον τρόπο οι σχέσεις ενδυναμώνονται.

... απελευθερώνει ένα μεγάλο πλεόνασμα ενέργειας που παραμένει φυλακισμένο στον οργανισμό, σύμφωνα με το Φρόιντ. Έχει τη δύναμη να ενισχύσει σε μεγάλο βαθμό την ψυχική μας υγεία και κατ’επέκταση απαλλάσσει επικίνδυνα συναισθήματα, όπως το φόβο ή το θυμό.

... ενισχύει την αυτοπεποίθησή μας. Αφήνοντας το χιούμορ μας να εκφραστεί ελεύθερα, νοιώθουμε καλύτερα με τον εαυτό μας. Μαθαίνουμε να γελάμε με τα λάθη μας, αντί να τα φοβόμαστε. Γινόμαστε πιο αυθόρμητοι και λιγότερο σφιγμένοι.

 

Στην τρυφερή παιδική ηλικία -τότε που οι έννοιες, οι αγωνίες κι οι ενοχές είναι άγνωστες λέξεις - το γέλιο είναι δεδομένο. Παρατηρώντας τα παιδιά, αμέσως αντιλαμβάνεται κανείς πως μπορούν να γελάσουν με το παραμικρό. 

Όσο μεγαλώνουμε, χάνουμε τον αυθορμητισμό μας και ξεχνάμε πως η ευτυχία βρίσκεται στις μικρές καθημερινές στιγμές. Με τα μεγαλεπίβολα σχέδια πολλές φορές χάνουμε την ουσία της ζωής. Και...η ψυχή μας χάνεται σε δύσβαταμονοπάτια.

Μήπως τελικά ο καθένας από εμάς, πρέπει να "απελευθερώσει" το παιδί που έχει μέσα του; Νομίζω πως τουλάχιστον αξίζει να το προσπαθήσουμε. Γιατί... όπως λέει ο σπουδαίος Γιάννης Ρίτσος: 

"Το γέλιο είναι η μουσική της ψυχής".