“Μπήκα μέσα στο βιβλιοπωλείο και ανέπνευσα εκείνο το άρωμα χαρτιού και μαγείας που, περιέργως, κανένας ποτέ δεν σκέφτηκε να εμφιαλώσει”, έχει πει ο Ισπανός συγγραφέας Κάρλος Ρουίθ Θαφόν.  Κι όμως αυτά τα λόγια με εκφράζουν σε τέτοιο βαθμό, που νιώθω σαν να ειπώθηκαν από εμένα.

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, αναζητώ τη γνώση μέσα από τα βιβλία. Ίσως είμαι τυχερή, καθώς την εποχή που γεννήθηκα δεν κυριαρχούσε το διαδίκτυο. Θυμάμαι μετά το τέλος κάθε σχολικής χρονιάς, τη μητέρα μου να με παίρνει από το χέρι και να με οδηγεί στο μέρος που στο τότε παιδικό μυαλό μου, φάνταζε μαγικός και συνεχίζει... Εκεί όπου επιλέγαμε μαζί, δεκαπέντε με είκοσι βιβλία τα οποία θα με ταξίδευαν την περίοδο των καλοκαιρινών μου διακοπών,  σε άλλες εποχές, σε άλλες ζωές, δίνοντάς μου την ευκαιρία να εξελίξω τα όνειρα και τη φαντασία μου.

Σήμερα, που τα χρόνια έχουν περάσει και οι ρόλοι άλλαξαν, παίρνω τα δικά μου παιδιά από το χέρι για να επιλέξουμε βιβλία στο βιβλιοπωλείο. Και η ιστορία επαναλαμβάνεται.

Το μαγικό είναι ότι όσες φορές και να διαβάσεις ένα καλό βιβλίο, πάντα κάτι νέο έχει να σου πει. 

Στην περίοδο του lockdown και όχι μόνο, είναι ευκαιρία να κάνουμε μια στροφή προς τα βιβλία. 

Σκέφτηκα, λοιπόν, να ξεκινήσουμε μια νέα στήλη στο klik αφιερωμένη στα βιβλία που έχουν τη δύναμη ακόμα και να θεραπεύσουν την ψυχή. Φτάνει μόνο να τα αγαπήσουμε...

Ας δούμε τι έχει να πει στο #book_therapy η κα Σακκή.

Πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη συγγραφή και τι αποτελεί συνήθως πηγή έμπνευσής σας.

Είναι τουλάχιστον εδώ και 7 χρόνια που μετά από την πολυετή ενασχόλησή μου ως ψυχοθεραπεύτρια και με όλα τα ερεθίσματα και τα βιώματα ανθρώπων που έχουν μοιραστεί μαζί μου, μου δημιουργήθηκε η επιθυμία να καταγράψω συμπεράσματα και μηνύματα που έχουν να κάνουν με τη διαχείριση των συναισθημάτων και της ανθρώπινης συμπεριφοράς. Δε θα μπορούσε να είναι τίποτε άλλο μεγαλύτερη έμπνευση για μένα από την ίδια τη ζωή, τον τρόπο που οι άνθρωποι τη βιώνουν, τα μπλοκαρίσματα που άδικα τους ταλαιπωρούν και το πόσο πιο εύκολη θα μπορούσε να είναι η καθημερινή ροή της ζωής όλων μας, αν αφήναμε τα συναισθήματα μας να εκφράζονται ελεύθερα.

Μιλήστε μας για το τελευταίο σας έργο. Ποιο είναι το μήνυμα ή τα μηνύματα που θέλετε να περάσετε μέσα από αυτό; Ποια γεύση θέλετε να μείνει στους αναγνώστες που θα το διαβάσουν; 

Το τελευταίο μου έργο είναι ¨Ο κήπος με τα συναισθήματα¨, το οποίο στην πραγματικότητα είναι το πρώτο μου παραμύθι από μια τριλογία. Κάποια λοιπόν από τα βασικά μηνύματα που περνάει το παραμύθι αυτό, δεν είναι τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο από τη δύναμη που έχουν τα συναισθήματα και το πόσο εχθρός και αντίπαλος είναι ο φόβος.  Θα ήταν μεγάλη μου χαρά λοιπόν, αν έμεναν και σαν μηνύματα και ερεθίσματα σκέψης και στους αναγνώστες μικρούς και μεγάλους, γιατί η αλήθεια είναι ότι είναι μια ιστορία για μεγάλα παιδιά δοσμένη με έναν τρόπο που να μπορούν να πάρουν μηνύματα και τα μικρά παιδιά. Όσον αφορά τη γεύση που θα επιθυμούσα να μένει στον αναγνώστη μετά το τέλος του παραμυθιού είναι η ίδια γεύση που νοιώθει κανείς μετά από το αγαπημένο του φαγητό. Δηλαδή να αφήνει μια ικανοποίηση και μια πληρότητα και ταυτόχρονα να του δίνει τη δύναμη  και την ενέργεια για να προχωρήσει παρακάτω σε ότι αυτός επιθυμεί στη ζωή του.

Στην εποχή της τεχνολογίας,  όπου κυριαρχούν τα τάμπλετς και οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, πόσο εύκολο είναι το βιβλίο να έχει θέση στη ζωή των σημερινών παιδιών;

Εξαρτάται πάρα πολύ και από τα ερεθίσματα που οι γονείς και το περιβάλλον παρέχουν στα παιδιά, γιατί μην ξεχνάμε ότι όσο κι αν η τεχνολογία προχωράει και είναι απαραίτητη στη ζωή όλων μας, μικρών και μεγάλων, οι αισθήσεις θέλουν πάντα και την αφή και την όραση και την ανάπτυξη των πνευματικών ικανοτήτων. Άρα το βιβλίο είναι ένα πάρα πολύ ωραίο εργαλείο, ένα πάρα πολύ ωραίο ερέθισμα σκέψης για τα παιδιά και νομίζω ότι όσο και να προχωρήσει η τεχνολογία, θα πρέπει να υπάρχουν βιβλία σε κάθε σπίτι.

"Η ζωή κάθε ανθρώπου, ειπωμένη αληθινά, είναι ένα μυθιστόρημα." έχει πει ο Ernest Hemingway. Θα ήθελα να σχολιάσετε.

Οι άνθρωποι είναι οι ιστορίες τους και αυτό συνηθίζει να είναι και το μότο και σε ένα από τα αγαπημένα μου βιωματικά, το Playitback, οπότε φυσικά και συμφωνώ ότι η ζωή του κάθε ανθρώπου είναι ίσως και περισσότερα από ένα μυθιστορήματα.

Ο Marcel Proust είχε πει ότι «ας είμαστε ευγνώμονες για τους ανθρώπους που μας κάνουν χαρούμενους, είναι οι γοητευτικοί κηπουροί που κάνουν την ψυχή μας να ανθίζει.» Εσείς  έχετε νιώσει αυτήν την ευγνωμοσύνη από ανθρώπους που έχετε έρθει κοντά ;

Μπορώ να πω με πολύ χαρά και όντως πολύ ευγνωμοσύνη ότι έχουν υπάρξει και έχουν περάσει και συνεχίζουν να υπάρχουν τέτοιου είδους άνθρωποι στη ζωή μου και θα ήμουν και ιδιαίτερα χαρούμενη εάν και εγώ έχω αποτελέσει ένα τέτοιο είδος ανθρώπου στη ζωή κάποιων άλλων.

«Στα σημαντικά ζητήματα της ζωής είμαστε πάντα μόνοι.»είναι η ρήση του συγγραφέα Henri Frederic Amiel. Συμφωνείτε;

Τόσο στα σημαντικά όσο και στα λιγότερο σημαντικά γεγονότα της ζωής πράγματι ο καθένας πορεύεται μόνος με την ερμηνεία του, είναι αυτός με τον εαυτό του. Όμως το να έχει ένα δίκτυο ανθρώπων που να μπορεί να στηριχτεί, το να έχει ζήσει εμπειρίες και να έχει βιώματα και να έχει διευρύνει τον κύκλο της γνώσης του, όλα αυτά είναι εφόδια που ναι μεν μόνος του κανείς καλείται να αντιμετωπίσει τα γεγονότα αλλά έχει πάρει και συμμαχικές βοήθειες από ανθρώπους και καταστάσεις σε αυτή τη ζωή.

«Οι άνθρωποι μπορεί να μη θυμούνται τι έκανες ή τι τους είπες, αλλά πάντα θα θυμούνται πώς τους έκανες να αισθανθούν»έχει πει η Maya Angelou. Ποια είναι η πρώτη ανάμνηση που σας έρχεται στο μυαλό από μια όμορφη και μια δυσάρεστη κίνηση τρίτων, που σας προκάλεσε έντονα συναισθήματα;

Δε θα μπορούσα παρά να συμφωνήσω ίσως και περισσότερο από απόλυτα με το ότι αυτό που μένει στις ανθρώπινες επαφές και συναναστροφές είναι η αίσθηση. Και τυχεροί όσοι μπορούν να έχουν ζήσει και βιώσει μια μεγάλη γκάμα αισθημάτων και συναισθημάτων. Αν μιλάμε σε προσωπικό επίπεδο, αυτό που αυτόματα μου έρχεται σαν υπέροχη αίσθηση, είναι αυτό που μπορεί να το ακούσει κανείς κλισέ από γυναίκες που έχουν γεννήσει, είναι όμως μια μεγάλη αλήθεια. Είναι η πρώτη στιγμή που αντίκρυσα και πήρα αγκαλιά το μωρό μου. Και μια πολύ δυσάρεστη αίσθηση είναι όταν χρειάστηκε να αποχαιρετήσω αγαπημένους μου ανθρώπους σε μια τελετή αποχωρισμού- απώλειας.

«Δεν πειράζει να διστάζεις, αν μετά προχωράς μπροστά»είπε κάποτε ο Μπέρτολτ Μπρεχτ. Υπήρξε κάποια στιγμή στη ζωή σας που λυγίσατε αλλά καταφέρατε να προχωρήσετε; Aν ναι, τι σας έδωσε τη δύναμη να συνεχίσετε;

Ο δισταγμός νομίζω ότι έχει αρκετές μεταφράσεις. Είναι διαφορετικό πράγμα κάποιος να διστάζει λόγω φόβων, είναι διαφορετικό πράγμα κάποιος να διστάζει επειδή αξιολογεί τη σημαντικότητα ή τη δυσκολία της κατάστασης και είναι διαφορετικό πράγμα να διστάζει επειδή δεν έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό του. Θα ήταν παράλογο αν πω και εγώ ότι ποτέ στη ζωή μου δε βρέθηκα αντιμέτωπη με καταστάσεις που χρειάστηκε να συγκεντρώσω τις δυνάμεις μου για να προχωρήσω. Σε αντίστοιχες περιπτώσεις, αυτό που θυμάμαι έντονα και μπορώ να μοιραστώ μαζί σας, είναι ότι αυτό που μου έδωσε δύναμη είναι οι άνθρωποι που με περιέβαλαν και έχω γύρω μου, τα όνειρα και οι επιθυμίες για το στόχο που ήθελα να πετύχω και το να θυμηθώ μέχρι εκείνη τη στιγμή η διαδρομή μου πόσες προηγούμενες δυσκολίες είχε.

«Όποιος διατηρεί την ικανότητα να βλέπει την ομορφιά, δεν γερνάει ποτέ»πίστευε ο Κάφκα. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, εκείνα τα στοιχεία που μπορούν να διατηρήσουν ακμαίο το μυαλό και την ψυχή;

Και εδώ θα με βρείτε απόλυτα σύμφωνη, αυτό που μπορώ εγώ να συμπληρώσω είναι το ότι όσο κανείς διατηρεί την παιδικότητα μέσα του, μπορεί να αναγνωρίζει και να εκτιμά τις ομορφιές της ζωής, της φύσης, των ανθρώπων και των καταστάσεων. Άρα θεωρώ και πιστεύω το ότι το να τρέφουμε, να απενοχοποιούμε, να αγαπάμε την παιδικότητά μας, αυτό και μόνο αρκεί για να μπορούμε ακόμα και πίσω από μια φαινομενικά άσχημη εικόνα να διακρίνουμε την ομορφιά και το μεγαλείο της ζωής.

“Πάντα θα’ ναι αργά, δεύτερη ζωή δεν έχει” γράφει ο Οδυσσέας Ελύτης στο “Παράπονό του”. Υπάρχει, πιστεύετε, δεύτερη ζωή, ή ευκαιρία να ζήσουμε κάποια πράγματα από την αρχή;

Όντως το πέρασμά μας από αυτόν τον πλανήτη συμβαίνει για μια και μοναδική φορά και όσα χρόνια και αν ζήσουμε δε θα φαντάζουν ποτέ αρκετά. Ταυτόχρονα όμως νομίζω ότι κάθε μέρα είναι μια καινούρια ευκαιρία για να ξεκινάνε καινούρια όνειρα, καινούριοι στόχοι και ένας επαναπροσδιορισμός στη ζωή μας. Άρα ενώ δεύτερη ζωή μπορεί να μην έχει, ας φροντίσουμε να κάνουμε αυτή τη μία να είναι αρκετά σημαντική και πολύτιμη.

«H ευτυχία είναι πράγμα απλό και λιτοδίαιτο- ένα ποτήρι κρασί, ένα κάστανο, ένα φτωχικό μαγκαλάκι, η βουή της θάλασσας. Τίποτα άλλο.»έλεγε ο Νίκος Καζαντζάκης. Τι είναι για εσάς ευτυχία;

Για μένα ευτυχία είναι αυτές οι αμέτρητες στιγμές που μπορεί να μοιραστώ με τον εαυτό μου ή με αγαπημένους ανθρώπους μου ή ακόμα και με τη φύση και με κάποιο ζωάκι. Νομίζω ότι η ευτυχία ξεκινάει και τελειώνει στον τρόπο που βλέπεις και αντιμετωπίζεις τα πράγματα και το μεγαλείο τους.

Θα ήθελα να μου πείτε μια φράση που αγαπάτε περισσότερο από το έργο σας...

Η αλήθεια είναι ότι μου είναι πολύ δύσκολο να ξεχωρίσω και να απομονώσω μια φράση, γιατί τις αγαπώ όλες. Αλλά μπαίνω στον πειρασμό για το παιχνίδι και για χάρη της ερώτησης, να ξεχωρίσω την εξής : <<Της Ουρανίας της άρεσε να βλέπει όλους τους ανθρώπους να γελούν, να διασκεδάζουν, να αγαπούν και να αγαπιούνται και να μην αρρωσταίνουν ποτέ!>>

Ποιοι είναι οι ήρωές σας στην πραγματική ζωή;

Είναι πολλές οι ηρωικές στιγμές από διαφορετικούς ανθρώπους που έχω γνωρίσει και έχουν περάσει από τη ζωή μου που θα μπορούσα να αναφέρω. Θεωρώ ότι θα ήταν άδικο να απομονώσω κάποια ονόματα, γιατί είναι πολλοί αυτοί οι μικροί ήρωες και οι μικρές ηρωίδες που έχουν αποτελέσει παράδειγμα για μένα οι πράξεις τους.

Σε ποια λάθη δείχνετε τη μεγαλύτερη επιείκεια;

Και στην περίπτωση της αυτοκριτικής προς τον εαυτό μου, αλλά και προς τρίτους, η κατηγορία των λαθών, αν μπορούμε να τα ονομάσουμε έτσι, που συγχωρώ την αμέσως επόμενη στιγμή, είναι αυτά που έχουν προέλθει από μια πολύ έντονη επιθυμία ή/και ανάγκη.

«Να έχεις μια καρδιά που ποτέ δεν σκληραίνει, έναν χαρακτήρα που ποτέ δεν κουράζει, ένα άγγιγμα που ποτέ δεν πονά.» είναι τα λόγια του Ντίκενς. Πόσο συχνά συναντάμε σήμερα μια τέτοια προσωπικότητα όπως αυτή που περιγράφει;

Για μένα έχει περισσότερη σημασία να συναντώ ανθρώπους που προσπαθούν να πετύχουν αυτό το τρίπτυχο. Το πόσο συχνά ή το πόσο σπάνια μπορεί κάποιος να συναντήσει ή να γίνει ένας τέτοιος άνθρωπος, θεωρώ ότι έχει να κάνει και με το συνδυασμό των επιλογών του σε αυτή τη ζωή.

«Αν θέλεις να δοκιμάσεις τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου, δώστου εξουσία» έλεγε ο Λίνκολν. Συμφωνείς μαζί του;

Ναι φυσικά και συμφωνώ. Δεν είναι η μοναδική παράμετρος, αλλά η εξουσία είναι μια από τις πολύ βασικές και δε θα κρίνεις και δε θα αξιολογήσεις μόνο το χαρακτήρα του ανθρώπου όταν βρεθεί να κατέχει εξουσία, αλλά και τον περίγυρό του πως θα αντιδράσει.

Πώς θα περιγράφατε τον ιδανικό αναγνώστη σας;

Έναν αναγνώστη ανοιχτό στις εμπειρίες.

Αν και κάθε έργο ενός συγγραφέα θα το παρομοίαζα σαν ένα λογοτεχνικό του «παιδί»- και τα παιδιά μας δεν τα ξεχωρίζουμε- υπάρχει κάποιο βιβλίο σας που το αγαπήσατε ίσως περισσότερο και γιατί ;

Μιας και ¨Ο κήπος με τα συναισθήματα¨ είναι το πρώτο παραμύθι της τριλογίας που έχει κυκλοφορήσει, θα ήταν άδικο να πω εκ των προτέρων ποιο από τα εκδομένα βιβλία μου έχω αγαπήσει περισσότερο. Αυτό που σίγουρα μπορώ να πω, από αυτό που έχει εκδοθεί και από αυτά που είναι στο συρτάρι μου, όντως δεν μπορώ να ξεχωρίσω κάποιο. Το καθένα έχει τη δική του μοναδική ταυτότητα.

Ποια είναι τα σχέδιά σας για το μέλλον;

Επειδή έχω την τύχη η δουλειά μου να μου επιτρέπει να εκφράζω τη δημιουργικότητα και τις ιδέες και τις βιωματικές δράσεις που μου γεννώνται, για να μην μακρηγορήσω, γιατί όντως θα μακρηγορήσω, αυτό που θα μπορούσα να πω αν έπρεπε να βάλω μια επικεφαλίδα είναι : Δημιουργικά Βιωματικά Πράγματα. 

Θα θέλατε να προσθέσετε κάτι άλλο για τη δουλειά, τη ζωή σας ή οτιδήποτε άλλο;

Αισθάνομαι ένας τυχερός άνθρωπος που κάνω μια δουλειά με όλα τα παρακλάδια που έχουν αναπτυχθεί, που με ευχαριστεί, που την αγαπώ και γεμίζει τις μέρες μου, τις σκέψεις μου και την ψυχή μου. Άρα αυτό που θα ήθελα να ευχηθώ για μένα, αλλά και μακάρι για όλους, να μπορούμε να δουλεύουμε σε αυτό που πραγματικά αγαπάμε και μας γεμίζει.

Και η ευχή μου είναι να μπορέσω να εφαρμόσω και να ζήσω αυτό που είπε ο Walt Disney : Αν μπορείς να το ονειρευτείς, μπορείς και να το πετύχεις.